DVD / BLU-RAY | In een interview met Schokkend Nieuws tijdens het Imagine Film Festival 2013 vertelde Ciarán Foy dat zijn debuutfilm CITADEL deels autobiografisch is. Als puber werd hij aangevallen door straatjongens met hoodies die hem bedreigden met een injectienaald. Het inmiddels verwerkte trauma vormde de basis voor een geslaagde indie horrorfilm.
Foy ontwikkelde agorafobie na het incident. De angststoornis zorgde ervoor dat de regisseur jarenlang de straat niet op durfde. Gelukkig was daar tijdens de laatste editie van het Imagine weinig van te merken. Hij was één van de leukere gasten dit jaar.
In CITADEL krijgt hoofdpersoon Tommy ook last van agorafobie na een incident met capuchon dragende straatkinderen. In het onbewoonbaar verklaarde flatgebouwcomplex de Citadel moet hij van achter het raam van een vastzittende lift machteloos toezien hoe zijn hoogzwangere vrouw Joanna wordt gemolesteerd en gestoken met een injectienaald. De baby overleeft de aanval, maar Joanna raakt in een coma en overlijdt enige maanden later. De getraumatiseerde Tommy probeert de draad weer op te pakken. Maar net als er een beetje hoop gloort, duiken de hoodies weer op.
‘Everything about you says victim’, zegt Tommy’s therapeut in het begin van de film. De sleutel is lichaamstaal. Iemand die zich gedraagt als een slachtoffer, maakt meer kans om (weer) aangevallen te worden. Foy gebruikt het gegeven handig in een aantal nagelbijtende scènes. De hoodies zijn, zo blijkt al snel, geen normale straatkinderen. Ze kunnen Tommy’s angst letterlijk zien.
De realistische wijze waarop Tommy’s angststoornis wordt uitgewerkt, is de kracht van CITADEL. Dat is de verdienste van hoofdrolspeler Aneurin Barnard, maar Foy weet overduidelijk ook waar hij ’t over heeft.Â
Minpuntje is dat Tommy te lang een angstig slachtoffer blijft. Dat moge realistisch zijn, het gaat op een gegeven moment toch irriteren. Je hebt medelijden en tegelijkertijd zin om Tommy een schop onder z’n hol te geven. Tijdens de zenuwslopende finale in de Citadel maakt hij het gelukkig weer goed.
CITADEL kun je, samen met THE DISAPPEARED (Johnny Kevorkian, 2008), EDEN LAKE (James Watkins, 2008) en F (Johannes Roberts, 2010) rangschikken onder de recente, vaak rauw-realistisch vormgegeven Britse horrorfilms waarin hoodies angst zaaien. In het eerdergenoemde interview legde Foy uit, dat hij moeite heeft met films als EDEN LAKE waarin alles wat lower class is wordt afgebeeld als gevaarlijk tuig. CITADEL weet dit handig te omzeilen. Zijn personages komen allemaal uit een arbeidersmilieu en de moordlustige kinderen zijn mutanten in plaats van verwaarloosde hangjongeren.
Dat laatste is misschien wat minder realistisch, maar het maakt de film niet minder eng. Foy zet zijn monsters effectief in en onthult stukje bij beetje hoe de vork in de steel zit zonder uitleggerig te worden. Het is daarom jammer dat de film in de actiescènes wat teveel leunt op bewezen formules en horrorclichés. Sfeervol, verstikkend, maar het had allemaal wat onvoorspelbaarder gemogen, net als in het echte leven.
Di: Excesso. Op dvd en blu-ray vanaf 28 november. Copyright Erik van ’t Holt. Overname uitsluitend na goedkeuring van de rechthebbende. Oorspronkelijk gepubliceerd in Schokkend Nieuws #104, oktober/november 2013.
