Tijdens het Imagine Film Festival in april konden filmliefhebbers genieten van de Thee Wreckers Tetralogy. De Nederlandse filmmaker en beeldend kunstenaar Rosto werkt al twintig jaar aan zijn eigen multimedia-universum.
De Thee Wreckers Tetralogy is een vierluik van korte films, een combinatie van diverse animatietechnieken, live action en muziekclips. Het is onderdeel van een overkoepelend verhaal dat al in 1998 begon met de online graphic novel Mind My Gap. De verhalen en personages in Mind My Gap waren op hun beurt weer gebaseerd op de muziek van Rosto’s band Thee Wreckers. De eerste drie korte films die daaruit ontstonden waren BEHEADED (1999), (THE RISE AND FALL OF THE LEGENDARY) ANGLOBILLY FEVERSON (2002) en JONA/TOMBERRY (2005). Die laatste twee wonnen respectievelijk een Zilveren Méliès op het Amsterdam Fantastic Film Festival in 2002 en de Grand Prix Canal+ op het Filmfestival van Cannes in 2005.
De eigenlijke Thee Wreckers Tetralogy begon in 2009 met het eerste deel, NO PLACE LIKE HOME (6 min.). Rosto zette het project daarna even in de koelkast om te werken aan het kindvriendelijke, 30 minuten durende THE MONSTER OF NIX (2011), waarvoor bekende namen als Terry Gilliam en Tom Waits werden aangetrokken. Die film draaide in de bioscoop en won de prijs voor de Beste Originele Score op het festival van Clermont-Ferrand. In 2013 werd LONELY BONES (10 min.) aan het vierluik toegevoegd, gevolgd door SPLINTERTIME (11 min.) in 2015. Met RERUNS (14 min.) voltooide Rosto dit jaar zijn Tetralogy, precies twee decennia nadat hij begon te bouwen aan zijn ambitieuze universum.
Op zijn Vimeo-kanaal deelt Rosto verschillende trailers, maar de films zelf zijn nergens online te vinden. Het was dus een waar genoegen om tijdens Imagine getrakteerd te worden op NO PLACE LIKE HOME, LONELY BONES, SPLINTERTIME en de première van RERUNS. Door ze achter elkaar te zien worden de narratieve verbanden en het overkoepelende verhaal sterker. RERUNS is tot nu toe de meest persoonlijke film van Rosto. Hij gebruikt onder andere Super 8-materiaal uit 1974 van zijn jeugd en het huis van zijn grootmoeder.
Gevraagd naar zijn inspiratiebronnen, antwoordt Rosto: ‘Zoals Disney klassieke muziek gebruikte in FANTASIA, zo bewerk ik mijn eigen muziek voor mijn films. Alles komt voort uit de muziek van Thee Wreckers. Ik ben van de punkrockgeneratie, wat betekent dat je boos mag worden als je iets ziet dat slecht is. Wat dat betreft vind ik slechte films bijvoorbeeld heel inspirerend; daarvan kun je tenminste leren hoe het vooral niet moet. Thee Wreckers zelf is alleen nog een studioproject, na een bepaalde leeftijd is het geen rock & roll meer.’
Terwijl videofragmenten laten zien hoe het er achter de schermen aan toegaat tijdens het maken van de films, gaat Rosto in op de mix aan technieken die hij gebruikt: ‘Vroeger was ik een echte control freak. Ik maakte doorwrochte storyboards, haatte live-shoots en als er dan toch iets misging, riep ik meteen: “We’ll fix it in post!”. Nu ben ik veel relaxter en doe graag een live-shoot. Ik gebruik ook veel meer praktische effecten dan men denkt. Animatie is immers niet goedkoop en daarnaast duurt de post-productie altijd ontzettend lang. Ik heb veel geleerd van de films van Méliès, trucjes op de las van de film en zo.’
Waar vroeger de leden van Thee Wreckers in de films speelden, maakt Rosto nu veel gebruik van dansers en mimespelers: ‘Acteurs denken bij een rol altijd: Wat is mijn motivatie? Mimespelers zijn veel meer bezig met: Hoe moet het eruitzien? In RERUNS zitten scènes die zich onder water afspelen, die worden drie keer zo snel geschoten als afgespeeld en mimespelers snappen heel goed hoe ze zich dan moeten bewegen. Nou ja, niet allemaal… Juan, een roestige ouwe mimespeler, had mij verzekerd dat hij alles nog aankon, maar toen hij op een helling moest spelen, was het opeens: “Dat mag ik niet doen, ik heb net een operatie achter de rug, ik heb kunstheupen.”’
De Super 8-beelden van het huis van Rosto’s grootmoeder geven RERUNS een unieke dimensie. ‘Mijn vader schoot nogal uit de losse pols. Door het Super 8-materiaal te digitaliseren en te dubbelen, bleef het beeld staan. Daardoor zijn de kleinste details tevoorschijn gekomen, zoals de titels van de platenhoezen. Zo konden we de kamer virtueel nabouwen en op die manier een plek geven in de film. RERUNS gaat over het geheugen en het geheugen is natuurlijk heel subjectief. Soms voel je instinctief aan waar een film over moet gaan en animatie is dan bij uitstek geschikt om dat gevoel over te brengen. De montage kan daarnaast heel uiteenlopende dingen met elkaar verbinden, zoals in droomlogica.’
Wie denkt dat de Tetralogy het creatieve universum van Rosto definitief afsluit, heeft het mis. Hij werkt al geruime tijd aan een speelfilm, al heeft dat wel de nodige voeten in aarde. ‘Dat is zo geweldig aan shorts: als het mislukt, is het ook zo weer over. Speelfilms ontwikkelen is moeilijker. Als je producenten spreekt, hoor je toch vaak: Ik kan het niet verkopen, want het lijkt nergens op. Ik denk dat het publiek veel slimmer is dan zij denken.’
The Thee Wreckers Tetralogy zal de komende tijd voornamelijk op (internationale) festivals te zien zijn. Begin volgend jaar komt hij ook in de Franse bioscopen uit. Rosto is bovendien momenteel in gesprek om dat ook in Nederland te laten gebeuren. De dvd-release moet dus nog even wachten, maar hou de aankondigingen in de gaten! www.theewreckers.com
