FLASHBACK | Sinds 2007 schrijft Hans Dewijngaert (1975) vanuit het verre Vlaanderen voor Schokkend Nieuws. Hij schrijft graag achtergrondstukken en debuteerde in het blad meteen met vier pagina’s over Jan Svankmajer. Stiekem probeert hij onder elke hoofdredacteur zoveel mogelijk Stephen King in het blad te smokkelen.
Wat is je vroegste filmherinnering?
‘Zoals voor zoveel mensen van mijn leeftijd is dat weinig verrassend BAMBI. Ik weet nog precies in welk bioscoopzaaltje dat was, maar ik twijfel over het precieze jaar. Ik was pas drie toen BAMBI in 1978 voor het eerst, Nederlands nagesynchroniseerd, in de bioscoopzalen kwam. Misschien is de film enkele jaren later nog eens in de herhaling gegaan? In elk geval bleven de Disney-animatiefilms ook in de jaren tachtig voor mij vaste prik. Ik herinner me DE REDDERTJES, FRANK EN FREY en later de nieuwe golf, te beginnen met DE KLEINE ZEEMEERMIN en BELLE EN HET BEEST.’
Wat is je vroegste genrefilmherinnering?
‘Ik heb me jarenlang suf gezocht naar een van oorsprong Duitse televisieserie waarin een jongetje bezoek kreeg van een robot. Het beeld van die robot voor het raam van dat jongetje moet mijn eerste genreherinnering zijn. Het bleek te gaan om de poppenserie ROBBIE, TOBBIE EN HET FRAWATUIG dat tussen 1978 en 1980 werd uitgezonden. Misschien vat die serie wel het beste samen waar het voor mij in genrefictie om draait: dat zoiets kan, een robot die het alledaagse leven binnendringt.’
‘Achteraf bekeken zit die Duitse serie thematisch mooi op één lijn met de eerste genrefilm die ik in de bioscoop zag: E.T. THE EXTRA-TERRESTRIAL, in de winter van 1982. Met zijn oplichtende vinger leek E.T. door het projectiescherm heen te prikken, reikend naar mijn voorhoofd. Een filmervaring die de rest van je leven bepaalt, en zeven jaar is wellicht de ideale leeftijd om die film te zien. Ik herinner me trouwens ook nog het stickerboek van Panini dat bij de film hoorde. In de jaren tachtig was er nog niet veel andere merchandising, maar het was een prachtige filmtijd om in op te groeien. Ik denk dat ik die kinderlijke verwondering daarna nog maar één keer heb meegemaakt; toen ik in 1995 voor het eerst TOY STORY zag.’
Van welke film kon je niet slapen?
‘Heel eng vond ik de plaaggeest in de eerste reeks van BASSIE EN ADRIAAN. Niet zozeer de zwarte mantel of narrenkap, maar wel de vreemde, bolle wangen, die acteur Jaap Stobbe een vreemd gezicht gaven. En die akelige lach natuurlijk als hij onze favoriete clown en acrobaat weer eens had dwarsgezeten. Dan sneed hij in de turnzaal bijvoorbeeld alle klimtouwen door: vreselijk!
‘Ik denk dat ik als kind vrij snel bang te krijgen was. In het spelletje DRAGON’S LAIR veranderde Dirk the Daring altijd in een akelig skelet, of hij nu omstrengeld werd door groene tentakels, in de afgrond stortte of verpletterd werd tussen twee rotsblokken. Later kwam ik te weten dat het spel ontwikkeld was door Disney-tekenaar Don Bluth. En dan heb ik het nog niet over het werkelijk griezelige instructiefilmpje uit 1979 dat zat bij de Philips Video 2000, waarin een klein iel mannetje met grote ogen, zwarte bolhoed en een flexibele vinger de werking van dat apparaat uitlegt. Als climax stijgt een oogbol op uit de video om op de kalender te checken welke datum het is. Ik durfde de video niet meer te programmeren uit angst dat die oogbol er echt uit zou komen. En als kind ben ik eens blijven hangen bij een tv-uitzending van POLTERGEIST, die ik door de boom-voor-het-raam-scène nog steeds niet goed durf te herkijken. Ook DE LIFT heb ik wellicht te jong gezien. Maar zoals gezegd: ik was dan ook een watje.’
Wie was je eerste film-crush?
‘Als klein kind was dat misschien wel Carolientje uit de Vlaamse kinderserie CAROLIENTJE EN KAPITEIN SNORREBAARD, een van de vele geesteskinderen van televisiepionier Mil Lenssens. Later werd het Diana Rigg als Emma Peel uit de originele THE AVENGERS en Glynis Barber uit DEMPSEY AND MAKEPEACE. Naar die reeksen ‘voor volwassenen’ keken we op zaterdagavonden als kind gewoon mee. Ik besefte pas veel later dat ik op die manier op jonge leeftijd al veel Hitchcock-klassiekers en de negen seizoenen van Roald Dahls TALES OF THE UNEXPECTED gezien had. Zo herinner ik me ook dat we, alsof het een familieserie was, samen keken naar de SF-reeks V. Niets aan de hand … tot de huid van die ruimtewezens afgepeld werd en er een groene, schubachtige huid vrij kwam.’
Heb je ooit overgegeven door een film?
‘Nee. Ik ben dan ook een snelle wegkijker. Het soort films waardoor ik eventueel zou moeten overgeven interesseert me helemaal niet. Ik hou van de scheurtjes in de werkelijkheid waar de fantasie doorheen bladdert. Niet voor niets verslond ik als tiener de boeken van Stephen King. Voor hem is het toppunt van angst niet het slijmerige monster, maar de fluistering in je oor en het besef dat, als je je omdraait, er helemaal niets of niemand staat.’
Is er een film die je als kind helemaal te gek vond, maar als volwassene juist teleurstellend?
‘Onlangs zag ik fragmenten terug van een kinderreeks die ik vroeger heel goed vond: HET VEENMYSTERIE, uit 1982, waarin mensen uit de IJstijd plotseling opduiken uit het veen. Het is een mooi voorbeeld van genrewerk dat nu totaal gedateerd en verouderd is. Het is onvoorstelbaar dat dit op de openbare omroep werd uitgezonden en dat hier naar gekeken werd. ‘Maar in het algemeen ben ik niet echt teleurgesteld als ik oude films of series terug bekijk. Wat goed was blijft goed. Met mijn kinderen kijk ik nu de klassiekers van toen terug en dat valt zelden tegen. In hun ogen zie ik de verwondering die ik als kind ook had. Niet de krakkemikkige effecten maken van bijvoorbeeld KARLSSON VAN HET DAK zo’n schitterende reeks, maar wel de verbeelding die erachter schuilgaat. Hetzelfde geldt voor reeksen als DE ZEVENSPRONG naar het boek van Tonke Dragt. Die serie werkt vandaag nog perfect. Als blijkt dat het haar van Frans de Rode plotseling groen is geworden: kippenvel!’
