Qua verhaal is de Netflix-serie THE HAUNTING OF HILL HOUSE een bijzonder losse aanpassing van het gelijknamige boek van Shirley Jackson. Maar qua sfeer, thematiek, en het oproepen van een aanhoudend, onderhuids gevoel van angst is hij juist opvallend trouw.
Voor wie het boek van Jackson en/of de verfilmingen uit 1963 (van Robert Wise) en 1999 (van Jan de Bont) wat lang geleden zijn: de hoofdpersoon is eigenlijk Hill House. In die versies is het huis lang geleden gebouwd door Hugh Crain, en komt een dokter een studie doen naar de vreemde en sinistere gebeurtenissen die er plaatsvinden. Hij doet dit met behulp van Luke, de erfgenaam van de huidige eigenaar; Nell, een zenuwachtig, angstig type; en Theo(dora), een lesbienne die helderziend lijkt te zien.
Nell, Luke en Theo zijn in deze nieuwe aanpassing broer en zussen. Kinderen van Hugh Crain, net als oudere broer Steve en oudere zus Shirley. Het verhaal ontvouwt zich in twee tijdlijnen, die evocatief door elkaar worden gemonteerd. ‘Then’ zien we de vijf kinderen toen ze klein waren en in Hill House woonden. Hugh (hier gespeeld door Henry Thomas, van E.T.), is hier niet de ontwerper van het huis maar een optimistische klusser: hij wil Hill House samen met zijn vrouw Olivia (Carla Gugino) opknappen en duur verkopen.
Het zal niemand verbazen dat het ook in deze serie niet pluis is in Hill House. Kleine Nell ziet ’s nachts een ‘bent-neck woman’; Abigail, het denkbeeldige vriendje van haar tweelingbroer Luke, is wel erg goed zichtbaar, en ook in de kelder en in de slaapkamer krijgt hij bezoek van vreemde figuren. Theo, die ook hier beschikt over zekere gaven, ontdekt verborgen ruimtes en geheimen uit het verleden. Steve krijgt weinig mee, maar Shirley heeft ook wat morbide ervaringen.
De ’toen’-scènes vormen op zich al een prima horrorserie, die angsthazen maar beter niet in het donker kunnen kijken. Schrijver/regisseur Mike Flanagan (OCULUS, OUIJA: ORIGIN OF EVIL, GERALD’S GAME) vult het huis met allerlei goed gekozen details, en zorgt ervoor dat zelfs nachtelijke scènes waarin eigenlijk niets gebeurt broeien met onderhuidse spanning.
Wat de serie diepte geeft is echter die tweede verhaallijn, in het ‘nu’, waarin we de volwassen kinderen Crain en hun vader (dan gespeeld door Timothy Hutton) volgen. Ieder van hen is op zijn eigen manier getekend door de ervaringen ’toen’ – waarvan we de grote lijnen al snel leren maar waarover geleidelijk steeds meer onthuld wordt. De vier afleveringen die Netflix beschikbaar stelde waren elk opgebouwd rond één van de kinderen, van oud naar jong.
Steve (Michiel Huisman) heeft een boek geschreven over Hill House (dat toevallig precies als het boek van Jackson begint), gevolgd door een succesvolle reeks over andere bovennatuurlijke ervaringen van mensen. Shirley (Elizabeth Reaser) runt met haar man een mortuarium, en specialiseert zich in het opmaken van lijken. Theo (Kate Siegel) is psycholoog geworden voor getraumatiseerde kinderen. En Luke (Oliver Jackson-Cohen) gaat van de ene afkickkliniek naar de andere. De volwassenen leven allang niet meer in Hill House. Toch dragen ze de spoken op allerlei manieren nog bij zich.
In Jacksons boek bleef ambigu hoeveel bovennatuurlijks er nu echt gebeurde, en hoeveel zich afspeelde in de hoofden van de personages. De spoken doden niemand direct. In de film uit 1963 was dat ook zo – Jan de Bont maakte het in 1999 wat… bonter (sorry).
De spoken van de Crains zijn in de serie soms duidelijk zichtbaar, al richten ze (in de eerste vier afleveringen tenminste) ook hier niet echt directe schade aan. Maar de spoken van Hill House zijn niet alleen: de Crains komen stuk voor stuk in aanraking met andere mensen die achtervolgd wordt door spoken waarvan het bestaan onzeker blijft. In de eerste aflevering vindt Steve een prozaïsche verklaring voor het spook waar een bron hem over vertelt. In de tweede aflevering vindt Shirley het heel verklaarbaar dat een jongetje zijn pas overleden oma elke avond op zijn bed ziet zitten: gewoon rouw. Het spook in de derde aflevering blijkt een gevolg van onderdrukt trauma.
Al die randverhalen hebben eigenlijk niets te maken met Hill House, toen of nu. Maar door al die verhalen schept de serie een rijke wereld vol spoken, van voltrekt metaforisch tot angstaanjagend echt. Meer dan vanwege het mysterie is dát waarom de eerste vier afleveringen benieuwd maken naar de overige zes.
Distributie: Netflix. Release: 12 oktober 2018. Copyright: Hedwig van Driel. Overname uitsluitend na goedkeuring van de rechthebbende. Online gepubliceerd op 11 oktober 2018.
