Na de beroerde vertoning die WOLF heet wist ik het zeker: mainstream horrorfilms zijn aan mij niet besteed. In Hollywood regeert de grootste gemene deler, publieksenquĂȘtes en marketingonderzoek bepalen er de inhoud van films, voorspelbaarheid is troef en eng bedoelde films worden van elke angel ontdaan, zodat niemand door het eindprodukt gekwetst kan worden.
Wil een horrorfilm werkelijk de afschuw oproepen die de benaming suggereert, dan dient de maker fatsoensnormen en de heersende moraal met voeten te treden, subversieve kwesties en controverse niet uit de weg te gaan en bovenal te bedenken dat zijn publiek zich graag de stuipen op het lijf laat jagen. Wie in de tredmolen van Hollywood meeloopt krijgt daar nooit de kans toe, zoveel is zeker. En dan is daar ineens INTERVIEW WITH THE VAMPIRE, een film met een budget van zo’n zestig miljoen dollar en een hoofdrol voor Tom Cruise. Maar ook een uitermate perverse, naargeestige, sombere en intelligente film. En vooral een hele goede horrorfilm, die breekt met alle hierboven beschreven mechanismen die van menig genreprodukt uit Tinseltown een suffe vertoning maakten. De wonderen zijn de wereld nog niet uit.
Met haar gelijknamige romandebuut stootte schrijfster Anne Rice in 1976 door naar het pantheon van de klassieke horrorliteratuur en verschafte zij de lezer een originele nieuwe kijk op de wereld van de vampier. Het duurde zeventien jaar voor de verfilming tot stand kwam en dat heeft mogelijk alles te maken met het feit dat Rice een lastige tante is, die haar kindje maar moeilijk los kon laten. Met de keuze van Neil Jordan als regisseur had de schrijfster geen enkele moeite, hij heeft met THE COMPANY OF WOLVES tenslotte bewezen uitstekend in staat te zijn klassieke gegevens als het sprookje Roodkapje en de weerwolf-mythologie een frisse nieuwe wending te geven. Jordans keuze voor Tom Cruise als de vampier Lestat schoot Rice echter in het verkeerde keelgat, ze plaatste een advertentie in Variety om ertegen te protesteren en vond een enorm leger fans aan haar zijde. Met Cruise in de hoofdrol zou de film niets anders kunnen worden dan een travestie van haar gedachtengoed. Niets blijkt minder waar. Sterker nog, het is zeer waarschijnlijk dat het juist de aanwezigheid van Cruise was die het ruime budget veilig stelde en die de film een groot publiek zal verschaffen.
INTERVIEW WITH THE VAMPIRE begint in het hedendaagse San Francisco waar een jonge journalist de vampier Louis interviewt. Deze vertelt hem hoe hij in 1791 als enige erfgenaam van een grote plantage tevergeefs het verlies van zijn jonggestorven vrouw en kind probeerde te verwerken. Op zoek naar vergetelheid stort hij zich op drank en prostituĂ©es, totdat de even elegante als duivelse vampier Lestat hem een alternatief biedt: het eeuwige leven als een god op aarde. Louis stemt toe maar krijgt al snel last van zijn geweten, wanneer hij beseft dat hij een roofdier is geworden en zich moet voeden met mensenbloed. Hij slaagt er lange tijd in zijn honger met ratten, kippen en zelfs poedels te stillen, maar blijkt uiteindelijk niet bestand tegen de nek van de zesjarige Claudia. Verrukt door Louis’ ommekeer maakt Lestat van het meisje een vampier, zodat hij aan het hoofd staat van ‘one happy family’ en Louis hem niet meer kan verlaten, schuldig als hij zich voelt over het lot van Claudia.
De vampiers van Anne Rice zijn even charismatisch als triest, en het is die dualiteit die van haar boeken zo’n succes maakte. De homoseksuele subtext uit haar werk is volledig intact gebleven en zelfs de vage suggestie dat er zich tussen Louis en Claudia een welhaast pedofiele relatie aftekent blijft behouden. Brad Pitt geeft Louis precies de juiste pathos mee, zijn innerlijke strijd is de motor van de film, zijn gewetensnood maakt hem voor ons sympathiek en voor zijn soortgenoten buitengewoon aantrekkelijk. Tom Cruise leeft zich volledig uit als de egocentrische kwelgeest Lestat, zonder twijfel het grootste monster in de film. Jarenlang heb ik Cruise verguisd, maar wanneer hij voor Louis een rat uitperst in een wijnglas ga ik alsnog voor de bijl. Door zijn gladde imago krijgt zijn rol een meerwaarde die anders node gemist zou worden.
Dankzij het riante budget is INTERVIEW WITH THE VAMPIRE een lust voor het oog; de kostuums, de sets en de trucage-opnamen zien er prachtig uit en Neil Jordan schrikt er niet voor terug af en toe alle registers open te trekken waar het smerige effecten betreft. Bij het uiterlijk van de vampiers kozen Stan Winston en Michelle Burke voor opvallende contactlenzen en een bijna doorzichtige huid, die onderliggende aders prominent accentueert. Maar het meest in het oog springende aspect van dit hoogtepunt uit de vampierfilmgeschiedenis is toch de subversieve inhoud; nooit eerder werden thema’s als homosexualiteit, pedofilie, perversiteit en sadisme zo onverbloemd in een Hollywood produkt behandeld. Dat maakt INTERVIEW WITH THE VAMPIRE tot niets minder dan een meesterwerk, dat een nieuwe standaard zet voor de vampierfilm van morgen en de mooie plaatjes uit Francis Ford Coppola’s DRACULA tot illustraties uit een kinderboek doet verbleken. Petje af voor Neil Jordan.
Copyright Bart van der Put. Overname uitsluitend na goedkeuring van de rechthebbende. Origineel gepubliceerd in Schokkend Nieuws #16, december 1994.
