Na te zijn doorgebroken met het heerlijk onprettige ICH SEH, ICH SEH mag het Oostenrijkse regisseursduo Severin Fiala en Veronika Franz zich wagen aan een Amerikaans debuut. De stal van producent Ulrich Seidl wordt daarmee verlaten, maar qua thematiek ligt THE LODGE aardig in het verlengde van zijn voorganger.
Want ook in deze horrorfilm staat het spanningsveld tussen kinderen en volwassenen centraal. Het verhaal wordt ditmaal alleen niet verteld vanuit het perspectief van de sceptische koters, maar vanuit dat van de jongvolwassen vrouw die ermee opgescheept raakt. Op initiatief van haar aanstaande mag kersverse stiefmoeder Grace zich gedurende de dagen voor kerst in een blokhut in de bergen aan zijn kinderen bewijzen. Twee haatdragende kinderen ver van de bewoonde wereld opzadelen met de vrouw die ze verantwoordelijk houden voor de breuk tussen hun ouders klinkt voor een neutrale toeschouwer als een gevaarlijke cocktail, maar je zou ze de kost moeten geven, die positief ingestelde vaders die denken wel even de onderhuidse spanning in een samengesteld gezin te zullen fixen…
Dat het niet botert tussen Grace en de kinderen is een understatement, maar de onderlinge spanning betreft niet alleen haar plek in het gezin. De twee kinderen zijn door hun moeder met de Bijbel in de hand opgevoed en de bovengemiddelde hoeveelheid christelijke iconografie in de blokhut maakt haar afwezigheid alleen maar tastbaarder. Voor Grace is elke uiting van christelijk geloof een confronterende associatie met haar traumatische jeugd. Haar kinderjaren werden doorgebracht in een door haar vader geleide religieuze sekte, die tot een einde kwam door collectieve zelfmoord. Haar ongebruikelijke jeugd wordt mooi geïllustreerd in een scène waarin het drietal de ijzers onderbindt. Waar de kinderen geen enkele moeite hebben met schaatsen, is het voor Grace duidelijk de eerste keer; met twee stokken en veel moeite lukt het haar net om overeind te blijven. Zij heeft op jonge leeftijd klaarblijkelijk niet de gebruikelijke dingen van haar ouders geleerd.
Die wankele houding op het ijs is indicatief voor Grace’ gemoedstoestand. Hoe ze haar jeugd achter zich heeft gelaten wordt niet expliciet uitgesproken, maar het is aannemelijk dat ze jaren therapie heeft ondergaan om haar trauma’s het hoofd te bieden. Dat ze dagelijks de nodige pillen achteroverslaat zal vast ook niet zonder reden zijn. Vertolkster Riley Keough maakt met haar subtiele spel van Grace dan ook bewust een uiterst fragiele vrouw, die niets dan goede intenties heeft maar wel constant haar trauma’s met zich meedraagt. Daar zul je haar zelf niet over horen, maar de kinderen hebben haar duistere achtergrond met wat nieuwsberichten snel genoeg uitgepuzzeld en vragen zich vervolgens terecht af met wie ze eigenlijk opgescheept zitten.
Toch lijken de problemen waarmee het drietal geconfronteerd wordt in en rond de blokhut vooral extern van aard. Het gezelschap wordt namelijk op een ochtend wakker zonder elektriciteit, voedsel en allerlei andere spullen, terwijl buiten een stevige sneeuwstorm woedt. Bij gebrek aan vervoer of een mogelijkheid de buitenwereld te contacteren, zijn Grace en haar stiefkinderen ineens op elkaar aangewezen. Tot overmaat van ramp blijkt ook Grace’ medicatie te zijn verdwenen, waardoor bij elke verdere ontsporing zich de vraag opdringt: raakt zij haar grip op de werkelijkheid kwijt of speelt hier toch iets anders? Meer hierover zeggen zou zonde zijn, maar reken er maar op dat het goed geplante Chekov’s gun in de derde akte een prominente rol krijgt.
Dankzij de beheerste regie van Fiala en Franz waait de ijzige spanning al gauw in en rond de blokhut. Het tweetal kent duidelijk zijn klassiekers en knipoogt dan ook vrolijk naar THE SHINING (zij het gelukkig wel op enigszins betamelijke wijze) en het zal ook vast geen toeval zijn dat het drietal net THE THING zit te bekijken wanneer de term cabin fever valt. Maar ondanks de Amerikaanse setting, acteurs en invloeden is de Oostenrijkse aanpak nog steeds goed voelbaar in alle heerlijk naargeestige taferelen. Fiala en Franz hebben zich dan ook niet zomaar door Hollywood laten inhuren voor de regie van een bestaand fimproject, maar gewoon zelf iets geheel nieuws geschreven. Daarmee voelt de grote oversteek van deze Europese cineasten nu eens niet als de gebruikelijke Amerikaanse verspilling van talent, maar zowaar als een erkenning daarvan.
Distributie: The Searchers. Release NL: 6 februari 2020. Copyright: Thierry Verhoeven. Overname uitsluitend na goedkeuring van de rechthebbende. Online gepubliceerd op 5 februari 2020. Een uitgebreidere versie van dit artikel is te lezen in Schokkend Nieuws #142.
