Good Manners(2017)

IFFR | Wie bij de lesbische weerwolvenfilm GOOD MANNERS denkt aan een Braziliaanse variant van LESBIAN VAMPIRE KILLERS komt bedrogen uit. Maar goed, die film draaide dan ook niet op IFFR.

LESBIAN VAMPIE KILLERS (Phil Claydon, 2009) was een afgrijselijk onvolwassen en cynisch product voor pubers en festivalmenigtes. GOOD MANNERS is interessanter en met meer integriteit gemaakt, maar wie je er een plezier mee doet is moeilijker te zeggen. Indicatie: de film ontving tot nu toe meer juryprijzen en nominaties dan publieksprijzen.

Marco Dutra en Juliana Rojas maken films die zich op het kruisvlak bevinden van sociaal drama en genrefictie. TRABALHAR CANSA, hun eerste lange speelfilm in 2011, gaat bijvoorbeeld over een gewone Braziliaanse buurtsupermarkt met allerlei alledaagse bezoekers  en hun sores… en de hellehond die iemand in de muur heeft ingemetseld . WHEN I WAS ALIVE, die Dutra in 2014 solo regisseerde, gaat over een werkloze veertiger die bij zijn afstandelijke vader intrekt. En ook al draait het in de vreemde finale om niets meer of minder dan het aanroepen van ‘The Night Serpent’ – dit is een zeer onspectaculaire film over bezetenheid. GOOD MANNERS is van hetzelfde laken een pak en bewijst, helaas, opnieuw dat de combinatie van sociaal drama en genrefictie niet altijd tot frisse vernieuwing leidt.

De film begint fascinerend genoeg. Clara (Isabél Zuaa) is een eenzame Afro-Braziliaanse verpleegster. Ze solliciteert naar een baan als kinderverzorgster van de hoogzwangere Ana (Marjorie Estiano). Clara’s referentie zijn allesbehalve overtuigend, ze oogt vreselijk kwetsbaar en reageert merkwaardig afwezig wanneer Ana haar een muziekdoos laat zien. Wat is er aan de hand met Clara? En wat is er aan de hand met Ana? Waarom neemt ze haar toch aan? En wat betekenen al die stukken vlees in de koelkast en die nachtelijke slaapwandelingen? “Grote ogen, grote mond, grote handen…”, verklapt Dr. Ciro wanneer hij de echoscopie bekijkt van Ana’s nog ongeboren kind.

De eerste helft van GOOD MANNERS duurt ruwweg een uur en werkt omdat je wacht op de bevalling – en omdat er spannende tegenstellingen zitten in de relatie tussen Clara en Ana. De twee vrouwen zijn van elkaar verwijderd door huidskleur, klasse en karakter – en toch worden ze verliefd. Beiden dragen bovendien een geheim met zich mee in die kille moderne stad. Op de dood van een straatkat en wat ander klein bloedvergieten na, gebeurt er niet zo heel veel, maar er is genoeg potentie. Er hangt iets in de lucht.

In plaats van de spanning te rekken en alle dramatische tegenstellingen te benutten, verpesten Dutra en Rojas het door het halverwege GOOD MANNERS over een totaal andere boeg te gooien. Eén van de twee dames verdwijnt uit beeld en wordt ingeruild voor een lelijk CGI-creatuur en zoetsappige drama over een opgroeiend kind. Dat Isabél Zuaa eigenlijk ook maar één – doodongelukkige – gezichtsuitdrukking in huis blijkt te hebben, helpt ook niet.

Waar je je in de eerste helft nog gespannen afvraagt wie van de twee vrouwen nu het meest te verbergen heeft; is de tweede helft een oninteressante invuloefening. Dutra en Rojus weten het kennelijk zelf ook niet meer en rotzooien wat met een animatiesequentie en musical-invloeden. Ze eindigen deze genremix in de Hammer-traditie met een woedende menigte en het moderne equivalent van hooivorken en fakkels. Dat is nog wel aardig, maar verandert niets aan de zaak. Is het een volbloed genrefilm of een genremix, is niet de vraag. De vraag is waar de interessante conflictstof en inspiratie van de eerste helft gebleven zijn.

GOOD MANNERS is op 25, 26 en 27 januari en 3 februari te zien op International Filmfestival Rotterdam. Copyright Barend de Voogd. Overname uitsluitend na goedkeuring van de rechthebbende. Online gepubliceerd op 18 januari 2018.