De verwachtingen rond BLADE RUNNER 2049 zijn, 35 jaar na het origineel, hooggespannen. Zeker nu Ridley Scott het regiestokje overgeeft aan ‘wonderboy’ Denis Villeneuve, die zijn eigen stempel drukt op de klassieke BLADE RUNNER-stijl.
Voor de persvoorstelling van BLADE RUNNER 2049 kregen de recensenten een papiertje in handen gedrukt, met daarop een verzoek van regisseur Denis Villeneuve (ENEMY, SICARIO, ARRIVAL) om niets, maar dan ook niets over de plot los te laten. De marketingcampagne van BLADE RUNNER 2049 drijft immers op mysterie en sfeer, en hij wilde dat het publiek zo blind mogelijk de film in ging. Hij had zich geen zorgen hoeven maken: de plot van BLADE RUNNER 2049 is, net als bij Ridley Scotts klassieke BLADE RUNNER (1982), ondergeschikt aan de sfeer waarmee de film gepromoot wordt.
De basisplot is dan ook behoorlijk simpel en draait net als in BLADE RUNNER om een politieagent (een zogenaamde Blade Runner) die achter robots (zogenaamde Replicants) aanzit die hun sterfdatum proberen te ontlopen. Ryan Gosling neemt als Agent K hier het stokje over van Harrison Ford als Agent Deckard, die zelf later in de film nog opduikt.
Het is een taak die Villeneuve niet valt te benijden: na 35 jaar op de proppen moeten komen met een vervolg op een van de grootste klassiekers binnen het sciencefictiongenre. Een film waarvan de stijl constant gekopieerd is, waardoor de bekende vliegende auto’s en holografische reclameborden inmiddels voelen als gemeengoed. Villeneuve neemt een risico, visueel gezien, door onmiskenbaar zijn eigen toets toe te passen op de wereld uit BLADE RUNNER. Villeneuves stijl is soberder dan die van Ridley Scott. Waar Ridley Scott zijn verhaalwereld vult met talloze details, de drukte en de ‘horror vacui’ van een toekomstmetropool, daar neemt Villeneuve regelmatig de ruimte om leegte het beeld te laten dicteren. De aankleding van de appartementen is bijvoorbeeld onopgesmukt. Villeneuve lijkt geïnspireerd door schilder Edward Hopper in zijn composities. Ook de buitensettingen zijn grootser opgezet, met minder detail. We verlaten zelfs met enige regelmaat de stad voor landelijke omgevingen, woestenijen en postapocalyptische landschappen. BLADE RUNNER 2049 heeft, kort gezegd, meer ademruimte.
Dat is ook te zien in de lengte van de film: 2 uur en 48 minuten. Dat terwijl het verhaal niet veel ingewikkelder is dan dat van BLADE RUNNER. Villeneuve neemt de tijd om het publiek zich te laten verlekkeren aan de prachtige plaatjes van director of photography Roger Deakins. De film is stilistisch om door een ringetje te halen. Door de enorme focus op de visuals, misschien nog meer dan bij het origineel, gaat het tempo echter in de richting van een gemiddelde arthousefilm in het genre ‘contemplatieve cinema’. Traag dus, té traag. De originele BLADE RUNNER is ook al zo’n cerebrale film, met een focus op sfeer en uiterlijk, maar is daardoor ook afstandelijk en onemotioneel. De film is prachtig, maar moeilijk te omschrijven als ‘menselijk’ of ‘meeslepend’. De humaniteit en emotie in die film is subtieler, alsof de film net als haar Replicants eerst vooral haar menselijkheid maskeert, voor de kijker deze langzaam door de oppervlakten heen ziet sijpelen.
Op het eerste gezicht lijkt Villeneuves eigen stijl daar op aan te sluiten: zijn films ogen vaak ook afstandelijk en koketteren met hun intellect. Maar Villeneuve is ook een enorm emotioneel filmmaker, die bijvoorbeeld in ARRIVAL een finale bouwde rond emotioneel effectbejag. Hij laat stiekem altijd wat jankmomentjes via de achterdeur naar binnen glippen. BLADE RUNNER 2049 is niet anders. De film is expliciet emotioneler dan het origineel. Thema’s als liefde, familie en menselijkheid zijn nog sterker aanwezig. Hier hebben we niet één huilende Roy Batty, maar een scala aan scènes waarin Replicants hun emoties nauwelijks meer kunnen onderdrukken. De film bevat zelfs een van de meest romantische seksscènes in een recente sciencefictionfilm, die een vergelijkbare scène in HER (Spike Jonze, 2013) evenaart. De emotie is mede te danken aan het sterke spel van Ryan Gosling, Ana de Armas en een briljante Sylvia Hoeks, als Nederlandse toepasselijk gecast in ‘de Rutger Hauer-rol’. De enige smet is Jared Leto, die niet veel meer is dan een zwakke antagonist die filosofische platitudes spuwt.
BLADE RUNNER 2049 is een uitvergroting van het origineel: grootser, bombastischer, weidser. Groter is niet altijd beter, maar Villeneuve voegt zeker nieuwe elementen toe. Het kille is er een beetje vanaf in de BLADE RUNNER-wereld. Dat de film alle ruimte openlaat voor een sequel is deze ene keer zeer welkom.
Distributeur: Sony. Release NL, BE: 5 oktober 2017. Copyright: Theodoor Steen. Overname uitsluitend na goedkeuring van de rechthebbende. Gepubliceerd op 5 oktober 2017.
