Hiphop-coryfee RZA verslond als jochie al kungfufilms in New Yorkse buurtbioscoopjes. Met THE MAN WITH THE IRON FISTS brengt hij een overladen ode aan het genre. Onder het goedkeurend oog van Quentin Tarantino.
Wat is die Russell Crowe een papzak geworden, zeg. Of zou hij zich speciaal voor zijn rol hebben volgevreten? Crowe speelt Jack Knife, een westerling in cowboypak die zich in het negentiende-eeuwse China prima op zijn gemak lijkt te voelen. De koloniale arrogantie druipt er in ieder geval vanaf wanneer hij het bordeel van Madam Blossom (Lucy Liu) binnenwandelt, binnen een paar minuten een klant van boven tot onder openrijt en zich vervolgens met drie meiden terugtrekt in één van de peeskamers. Maar Crowe is niet zomaar een vreemdeling, zoals later zal blijken wanneer hij zich bemoeit met het opsporen van de door een bende ontvreemde goudschat. Hulp krijgt hij daarbij van Zen Yi, de zoon van de krijgsheer die bij de roof om het leven kwam, en van een naamloze smid (RZA zelf), die wraak zweert op het gespuis dat zijn beide armen heeft afgehakt. Voordat u roept ‘CRIPPLED MASTERS!’: de smid vecht niet zonder armen, maar met machtige ijzeren protheses. Ook Zen Yi, bijgenaamd The X-Blade, treedt niet zonder geavanceerde wapenrusting in het strijdperk. Zijn zwartleren uitmonstering zit vol metalen booby traps.
Geen CRIPPLED MASTERS dus, maar wel een beetje THE GOOD, THE BAD AND THE UGLY, plus een alternatief soort superheldenuniversum, plus overvloedig leenwerk uit alles waar je het etiket kungfu op kunt plakken. Op de soundtrack gaat het eveneens van plus-plus-plus: orkestrale kitsch, Morricone en, hoe kan het ook anders, hiphop. Want de als filmregisseur debuterende rapper RZA kennen we natuurlijk in de eerste plaats als aanvoerder van de Wu-Tang Clan, in de jaren negentig razend populair met repertoire waarin RZA’s obsessie met Aziatische knokfilms luid en duidelijk doorklonk.
Misschien was het daarbij gebleven als RZA niet door Quentin Tarantino was uitgenodigd om aan de soundtrack van KILL BILL bij te dragen. De rapper/producer greep de uitnodiging met beide handen aan en hing zelfs een maand rond op de set van de film in China. Met die andere Tarantino-discipel, Eli Roth, zette hij zich vervolgens aan het schrijven van een scenario waarin hij heel zijn genrehart kon uitstorten.
Over één ding hoeft geen twijfel te bestaan: RZA is, net als Tarantino, een authentieke fanboy die als kind al Chinese vechtfilms verslond in New Yorkse achterafbioscoopjes. Daar houdt de vergelijking wel zo’n beetje op, want zijn liefdesbelijdenis voor de B-film levert weliswaar een goedbedoeld en bij vlagen energiek brouwsel op, de magische Tarantino-touch bezit hij niet. Waar de laatste zijn pulpbronnen doorgaans tot uitgangspunt neemt voor een filmisch avontuur dat onderweg een heel eigen dynamiek krijgt, doet RZA’s methode vooral denken aan die van een andere Tarantino-discipel, Robert Rodriguez. Graai naar hartenlust in het rijke grindhouse-verleden en monteer vervolgens alles twee keer zo snel achter elkaar.
Eén eigenaardigheid deelt RZA wél met zijn mentor (hier vertegenwoordigd met een ‘Quentin Tarantino Presents’ credit): de behoefte om zich niet alleen achter, maar ook vóór de camera te manifesteren. Dat is dan meteen het grootste manco van THE MAN WITH THE IRON FISTS: de futloze hoofdrol van RZA zelf. Maar voordat het al te pijnlijk kan worden, leidt Russell Crowe de aandacht af met een schalkse one-liner, of schakelen we over naar de zoveelste zwaartekracht tartende vechtscène, gechoreografeerd door veteraan Corey Yuen.
Di: UPI. Copyright Phil van Tongeren. Overname uitsluitend na goedkeuring van de rechthebbende. Online gepubliceerd op 7 februari 2013
