Met een Bengaalse tijger in een sloep: wie durft er dan nog in redding te geloven? Regisseur Ang Lee biedt in elk geval hoop dat films vol digitale trucage ook nog ergens over kunnen gaan. Goddank.
Want redding, hoop, verbeeldingskracht en geloof, daarover gaat het in LIFE OF PI. In de nieuwe film van Ang Lee (CROUCHING TIGER, HIDDEN DRAGON; BROKEBACK MOUNTAIN) roept de hoofdpersoon niet voor niets tegen de zebra, de hyena, de rat en de tijger die zijn bootje bevolken: “Welcome in Pi’s Arc”. Maar ook al heeft LIFE OF PI ontegenzeggelijk een religieuze ondertoon, Ang Lee is gelukkig niet bezig met kerkelijke doctrine. Hij levert heidenen of ietsisten ook een oogstrelende film over de kracht van verhalen en de verbeelding.
Als je erover nadenkt, dan is het verhaal van een jongen die 227 dagen op de Stille Oceaan ronddobbert met een tijger eigenlijk niet zo vreselijk boeiend. De bestseller van Yann Martel kent ondergetekende niet, maar dat je de film ondergaat als een (vooruit) bijna spirituele ervaring zegt iets over de visuele kracht van LIFE OF PI, over de acteurs en over het knappe scenario.
Want voordat Lee je midden op zee achterlaat met Pi en je gedachten, brengt hij je zorgvuldig in de juiste stemming. Een jonge schrijver interviewt de allervriendelijkste Indiër Piscine Militor Patel (Irrfan Khan) Hij heeft “A Story that will make you believe in God”, maar eerst moet er lekker gegeten worden en moet hij nog uitleggen hoe hij aan die rare naam komt en waarom hij zich nu Pi noemt.
Na die mooie geschiedenis, volgt een nog veel beter verhaal. Pi is, zo legt hij glimlachend uit, een “Katholieke Hindoe”. Waarop hij vertelt hoe hij als kleine jongen (nu gespeeld door Ayush Tandon) in India geboeid raakte door werkelijk alle goden: Vishnu, Krishna, Christus, Allah… “The Gods were my Superheroes.” Zijn ouders, de welvarende bezitters van een dierentuin, moeten een beetje lachen om de nieuwsgierige en pientere jongen en dat doen wij als toeschouwer ook. Kleine, spirituele Pi is zo schattig en onweerstaanbaar als hij Krishna dankt voor de ontmoeting met Jezus, dat je de wereld al een beetje op zijn manier begint te bekijken. Is het geloof niet “a house with many rooms”? Zijn het niet allemaal magisch mooie verhalen?
En met die blik ontmoeten we voor het eerst Richard Parker. Hoe de Bengaalse tijger aan die vreemde naam kwam, is ook alweer een fantastisch verhaal, maar de scène waarin we hem voor het eerst traag en majesteitelijk op ons af zien komen in de Zoo is werkelijk betoverend. Niet voor het eerst waarschuwt Pi’s vader dat er ook een realiteit is. In deze wereld moet je kiezen welke God je aanhangt. Een echte tijger zal je verscheuren. Maar Pi blijft, hoe dan ook, waarin dan ook, altijd geloven…
Wanneer Pi zeventien is besluiten zijn ouders te emigreren naar Canada. De rest kennen we: zijn ouders en vrijwel alle dieren van de dierentuin komen om wanneer het Japanse schip in een storm vergaat. Pi (Suray Sharma), “a skinny vegetarian boy”, blijft alleen achter met Richard Parker.
Visueel is LIFE OF PI een traktatie. De tijger is voor een groot deel computergeanimeerd, maar ook de zee en de sterren komen uit de computer. Het scheert allemaal rakelings lang de kalenderkitsch: het spiegelende wateroppervlak, de fluoriserende algen, de nachtelijke walvis en de vliegende vissen… Wat er tijdens die vlotscènes gebeurt, hangt niet zozeer af van de lengte van Pi’s stok of zijn succes bij de visvangst, maar van de bereidheid van de toeschouwer om zich over te geven.
Ondergetekende ging voor de bijl. Door die ontzettend innemende eerste helft, maar ook omdat het meest bijzondere natuurfenomeen dat Pi uiteindelijk op die onmetelijke oceaan treft, weer een verhaal is. En ook nog eens een heel vreemd verhaal. Dat maakt precies het verschil: kalenderkitsch en kerk vervangen creatief denken vaak door clichés en conformisme, THE LIFE OF PI probeert je te laten geloven – en dat is hoe dan ook een zaak van het voorstellingsvermogen.
Di: Fox (Release NL en B: 19 december 2012). Copyright Barend de Voogd. Overname uitsluitend na goedkeuring van de rechthebbende. Online gepubliceerd op 19 december 2012.
