Eind 1972 werd door Apollo 17 de laatste bemande missie naar de maan uitgevoerd. Maar niet heus. In APOLLO 18 worden voor het eerst de teruggevonden opnamen getoond van een latere missie. Zeer verontrustende opnamen…
Een tijd lang hadden de termen found footage en mockumentary een magische klank onder filmproducenten die wilden inhaken op de populariteit van THE BLAIR WITCH PROJECT (1999). Met bedriegelijk amateuristisch camerawerk of juist het neutrale oog van een bewakingscamera kon op een goedkope manier goud geld worden verdiend aan op nieuwe kicks (‘Het is net echt!’) beluste horrorliefhebbers. En eerlijk is eerlijk: zelfs de relatieve nakomertjes [REC], [REC] 2 en de eerste PARANORMAL ACTIVITY wisten munt te slaan uit hun gimmick.
Met APOLLO 18 van de Spaanse regisseur Gonazalo López-Gallego (EL REY DE LA MONTANA; Zilveren Méliès, Imagine 2008) lukt het trucje nu eens niet. De film probeert de mythe van een door NASA geheim gehouden maanreis leven in te blazen met de razendsnel achter elkaar gemonteerde beelden van boordcamera’s en andere videoapparatuur waarmee de astronauten anno de jaren zeventig zijn uitgerust. Die beelden zien er ieder op zich overtuigend uit, vooral de opnamen van het maanlandschap zelf. Maar het gaat er natuurlijk om of de knappe trucages dienstig zijn aan een intrigerend, spannend scenario.
Drie Amerikanen gaan de ruimte in, van wie er twee poolshoogte nemen op de maan. Er beweegt iets onder een rotsblok, vreemde geluiden verstoren de communicatie met Houston en een paar kilometer van de Amerikaanse maanlander staat een onbemand Russisch exemplaar waarvan het interieur is gesloopt. Door wie of door wat? Het laat ons koud omdat het lot van de twee astronauten, die mede dankzij de nabootsing van primitieve audiovisuele techniek letterlijk en figuurlijk schimmen blijven, ons koud laat. Het voortdurende heen en weer geschakel tussen de zogenaamde 8mm- en video-opnamen helpt de claustrofobische spanning die het gegeven belooft bij voorbaat om zeep. Daar zou zelfs een scenario waarin de steeds hopelozer wordende situatie wél kundig zou zijn uitgewerkt, niet tegen bestand zijn geweest.
Di: E1 (NL: 15 september / BE: 5 oktober). Copyright Phil van Tongeren. Overname uitsluitend na goedkeuring van de rechthebbende. Online gepubliceerd op 14 september 2011.
