James Camerons ALIENS: THE SPECIAL EDITION was een staaltje restauratiewerk om ALIENS (de theaterversie) weer op één lijn te krijgen met Camerons oorspronkelijke oogmerken en als zodanig de veel misbruikte term director’s cut volledig waardig. THE ABYSS: SPECIAL EDITION (171 min.) is veeleer het teruggrijpen op een eerder versie van THE ABYSS, die om z’n enigszins achterhaalde politiek-filosofische strekking de bioscoop niet bereikte.
Dat deze ietwat obsolete context nu opnieuw wordt ontvouwd in THE SPECIAL EDITION, doet afbreuk aan dit meesterlijke, claustrofobische diepzee-avontuur en wijzigt het tijdsgewricht waarin de film zich afspeelt. Was THE ABYSS, een high-tech futuristisch avontuur, THE SPECIAL EDITION (door toevoeging van nieuwsbeelden met o.a. Mikhail Gorbachov en andere herkenbare regeringsleiders) pint de gebeurtenissen vast in het recente verleden, hetgeen vooral de rol van commie-hunting Lt. Coffey (Biehn) ernstig ondermijnt en zelfs ietwat belachelijk maakt.
Het nieuwe element in THE SPECIAL EDITION – de door NTI’s (Non-Terrestreal Intelligences) opgeroepen vloedgolven om de mensheid tot inkeer te brengen – vormt het zwakste onderdeel. De vloedgolven of tsunami’s verschijnen en verdwijnen vrij abrupt en de resulterende wereldpaniek moet worden afgelezen aan enkele uit de toon vallende massascènes van het soort dat men eerder in een Godzilla-film verwacht aan te treffen. Deze toegevoegde scènes doen bovendien twijfel ontstaan aan de superieure wijsheid van de NTI’s, wier pacifistische of ‘groene’ instelling moet blijken uit hun bereidheid de wereldpopulatie uit te roeien als de leiders der diverse toonaangevende naties niet op hun (nucleair prolifererende) schreden terugkeren. Een kras geval van het kind met het badwater weggooien.
Het op koopvideo verschijnende THE ABYSS: THE SPECIAL EDITION bewijst nog eens de juistheid van het gezegde ‘If it ain’t broken, don’t mend it‘. Verder moet geconstateerd worden dat alle elementen, die in THE ABYSS (de theaterversie van 140 min.) als hamerslagen van het doek kwamen, nog steeds van ongeëvenaarde klasse zijn. THE ABYSS: SPECIAL EDITION blijft een meesterwerk; verplicht kijkvoer bij uitstek.
Copyright Erique J. Rebel. Overname uitsluitend na goedkeuring van de rechthebbende. Oorspronkelijk gepubliceerd in Schokkend Nieuws #11, februari 1994.
