Hij zal er niet bij zitten, tussen de Oscarnominaties van volgend jaar. 300: RISE OF AN EMPIRE staat net als de voorganger met beide sandalen diep in de pulp. Daar helpt geen IMAX en 3D-bril aan. Blijft over: een nominatie als guilty pleasure. En daar maakt de film dan weer een goede kans op.
Met 300 (2006) ontdeed regisseur Zack Snyder Frank Millers gelijknamige grapic novel van de strakke kaderlijntjes. Maar niet van Millers hypergestileerde esthetiek. In een mythologisch decor dat geen enkele aanspraak maakte op realisme, in monochrome shots vol inktzwarte silhouetten, bleek de bespottelijke überheroïek van het Spartaanse, door koning Leonidas geleide wanhoopsoffensief tegen de Perzen onverwacht een lust voor het oog. “Fascistoïde”, werd hier en daar gemurmeld, maar het tegendeel was waar. Onder alle wapengekletter ging een verhaal schuil dat de ratio van de Spartanen afzette tegen het bijgeloof van de Perzen (gesymboliseerd door ‘halfgod’ Xerxes).
In de opvolger wordt de blik verlegd van de Spartanen naar de Atheners, die de troepen van Xerxes anno 480 voor Christus, op dezelfde dag als Leonidas’ last stand, op zee een halt proberen toe te roepen. Regisseur Noam Murro is wat minder strikt in het kopiëren van Millers beeldtaal, maar net als de voorganger is RISE OF AN EMPIRE meer fantasy dan geschiedenisles. En dat niet alleen omdat de troon van Xerxes wordt geflankeerd door enorme hellehonden en we tussen zinkende wrakstukken zeemonsters zien zwemmen. Suspension of disbelief is hier niet aan de orde. De zeeslag zelf is een grandioze paradox waarbij computergeanimeerde golven, schepen en slachtpartijen door 3D van zogenaamde diepte worden voorzien. Als om de realiteitsillusie nog eens extra te ondergraven zien we de held van dienst, Themistocles (Sullivan Stapleton), te (digitaal) paard van brandend wrakstuk naar brandend wrakstuk springen.
Aan het eind van die halsbrekende toer wacht Themistocles de ultieme confrontatie met de tegenstander. Niet Xerxes zelf, die blijkbaar beschikbaar moet blijven voor een eventueel derde deel, maar een afvallige Griekse, genaamd Artemisia (Eva Green), die in meedogenloosheid niet voor haar heer en meester onderdoet en deze in sluwheid zelfs overtreft. De krachtmeting tussen Themistoccles en Artemisia is de voortzetting met andere wapens van een eerdere, volstrekt gratuite scène waarin de twee al rampetampend elkaars zwakke plekken aftastten.
Dat er ondertussen over de hele linie beroerd wordt geacteerd en de scenarist temidden van alle herrie een vergeefse poging doet enige politieke context te schetsen – met Themistocles die de Spartanen tevergeefs tot aansluiting bij een federatie probeert te bewegen – mag de pret niet drukken. Hoewel minder stijlvast dan de voorganger, grossiert ook RISE OF AN EMPIRE zonder enige gêne in hypergestileerde bombast. Het is Richard Wagner by way of Metallica, en levert als zodanig ten tweede male een aanstekelijk headbanger’s ball op.
Di: Warner Bros. (BE: 5 maart; NL: 6 maart 2014). Copyright Phil van Tongeren. Overname uitsluitend na goedkeuring van de rechthebbende. Online gepubliceerd op 5 maart 2014.
