Een van de leukste aspecten van het post-apocalyptische horror- en/of sf-genre is het beeld van een wereld waar het leeuwendeel van de mensheid van de aardbodem is gevaagd.
Legio zijn de films waarin die wereld naar Mad Max-model in één grote woestenij is herschapen, met hier en daar een triest overblijfsel van de menselijke beschaving. Maar veel indringender zijn de films waarin de totale vernietiging alleen de mens zelf heeft getroffen, terwijl zijn omgeving gespaard is gebleven. Scènes waarin een enkele overlevende vertwijfeld door overbekende, volledig intacte, maar verder uitgestorven stadsgezichten dwaalt, belichamen zo ongeveer het summum van eenzaamheid, vooral als de camera zich ver boven de daken verheft en naar beneden kijkt. Tegelijkertijd roepen dergelijke beelden een prettig soort nieuwsgierigheid op. Hoe hebben de filmmakers het voor elkaar gekregen? Is de filmcrew er zondagochtend soms vroeg op uitgetrokken, is er misschien een hele stadswijk afgezet, of worden we gewoon met digitale trucages voor het lapje gehouden?
In 28 DAYS LATER komt de liefhebber van het genre ruimschoots aan zijn trekken. Fietskoerier Jim (Murphy) ontwaakt in een uitgestorven ziekenhuis in Londen. Buiten ziet hij zich geconfronteerd met een raadselachtige en, ook voor de kijker, overweldigende leegte. Over London Bridge, met de Houses of Parliament en de Big Ben op de achtergrond, strompelt Jim vervolgens het centrum van de stad in, waar zich ook al geen levende ziel vertoont. Overigens heeft het mysterie al in de proloog van de film een verklaring gekregen: daarin zagen we immers hoe leden van een dierenbevrijdingsfront hondsdolle apen uit een laboratorium bevrijdden. Blijkbaar heeft het virus zich in 28 dagen over heel Engeland verspreid en de bevolking gedecimeerd.
Regisseur Danny Boyle, die de afgelopen jaren tevergeefs probeerde om het succes van zijn TRAINSPOTTING te verzilveren in Hollywood, maakt van zijn Britse comeback-film vooral een verbluffend technisch hoogstandje, waarbij het digitale camerawerk voor een intense documentaire sfeer zorgt. IJzersterk is bijvoorbeeld het moment waarop de stilte van de uitgestorven stad aan flarden wordt gereten met de verschijning van een groepje schuimbekkende zombies dat het op onze verwarde fietskoerier heeft voorzien. In het vervolg van de scène wordt Jim op het nippertje ontzet door twee lotgenoten, waarna hij met hen op zoek gaat naar andere overlevenden van de plaag. Uiteindelijk bereiken ze een landgoed nabij Manchester, waar een bataljon militairen onder leiding van de kordate majoor Henry West (Eccleston) zich heeft ingegraven tegen de bloeddorstige horden. Maar de opluchting is van korte duur. De plaag mag zijn slachtoffers dan tot monsters hebben getransformeerd, teruggeworpen op een rauwe overlevingsstrategie valt ook van het onbesmette deel der mensheid weinig heil te verwachten.
Op de keper beschouwd heeft 28 DAYS LATER weinig diepzinnigs of origineels te melden, zeker in vergelijking met Romero’s klassieke zombie-trilogie. De kracht van de film schuilt in de technische behendigheid die Boyle ook al in SHALLOW GRAVE en TRAINSPOTTING etaleerde. De dynamiek van een scène – die optelsom van crescendo’s en decrescendo’s in beeld- en geluidsmontage – is bij Boyle in uitstekende handen. En de beelden van het uitgestorven Londen beklijven ver voorbij de aftiteling. Maar uiteindelijk moet je toch vaststellen dat al die virtuositeit een betere zaak waardig was geweest. Alsof je een briljante jazzmuzicus bezig ziet zich met de moed der wanhoop door de Ketchup Song heen te worstelen.
Di: Fox Copyright Phil van Tongeren. Overname uitsluitend na goedkeuring van de rechthebbende. Oorspronkelijk gepubliceerd in Schokkend Nieuws #58 (2003), voorjaar 2003.
