In The Langoliers (een ‘verhaal’ van 230 pagina’s uit de bundel Four Past Midnight, 1990) liet veelschrijver Stephen King zich voor het eerst sinds lange tijd weer eens op een fascinerende premisse betrappen. Stel dat ons verleden, direct nadat het door het heden is afgedankt, in een soort wachtkamer terechtkomt alvorens te worden opgepeuzeld door de ’tand des tijds’.
In die wachtkamer geen spoor meer van menselijke (of dierlijke) bedrijvigheid, maar de onbezielde voorwerpen waarmee het leven zich omringde zijn er nog wel. Daarvan zijn de geur en de smaak echter verdwenen, zodat het voor de ongelukkige die door een speling van het lot in dit niemandsland terechtkomt slecht toeven is. Om maar te zwijgen van de dreiging tussen de kaken van de tijd vermorzeld te worden.
THE LANGOLIERS begint zowel in het boek als in de (TV-)film volgens beproefde King-traditie met de uitvoerige introductie van de belangrijkste personages. Allemaal hebben ze een vlucht van Los Angeles naar Boston geboekt en allemaal hebben ze weinig gemeen met de doorsnee-reiziger die zorgeloos zijn vakantiebestemming tegemoet vliegt. We maken kennis met een piloot die zojuist heeft vernomen dat zijn ex-vrouw bij een brand is omgekomen, met een helderziend meisje, een schrijver van detectives, een huurmoordenaar in dienst van de overheid, een overspannen zakenman met een levensgroot vader-complex,  kortom, sterk uiteenlopende karakters waarvan kan worden aangenomen dat ze zeer verschillend op een crisissituatie zullen reageren. Die laatste dient zich aan wanneer onze helden na een hazeslaapje in het vliegtuig tot de ontdekking komen dat hun medepassagiers én de piloten verdwenen zijn. Een voor een bewijzen de overlevenden van de mysterieuze ‘ramp’ nu hun nut voor het verhaal, te beginnen met de piloot. Hij zet het toestel veilig aan de grond op het vliegveld van Bangor, Maine (tevens woonplaats van schrijver Stephen King), om vervolgens met de anderen tot de ontdekking te komen in een geheel ontvolkte wereld te zijn neergedaald. Na enig denkwerk komt de detective-schrijver met bovengemelde theorie op de proppen en het wordt pas echt onheilspellend als in de verte een knagend geluid hoorbaar wordt, dat langzaam dichterbij komt. Ondertussen zorgt de zakenman voor een bijna fataal oponthoud door finaal over de rooie te gaan.
Regisseur/scenarist Tom Holland kreeg voor de verfilming van dit gegeven het format van de tweedelige miniserie (drie uur in totaal) tot zijn beschikking, waardoor de ontrafeling van het mysterie en de ‘narrow escape’ naar het heden zich zonder al te veel noodgrepen van het type deus-ex-machina kunnen voltrekken. Het zijn de personages zelf die het verhaal voortstuwen en naar een bevredigend en plausibel einde voeren. Tegenover dat niet te onderschatten pluspunt staat een regie die de pretenties van Holland op geen stukken na waarmaakt. ‘Ik zie THE LANGOLIERS in de eerste plaats als een bioscoopfilm en daar is onze benadering ook op afgestemd’, verklaarde de regisseur eerder dit jaar aan een verslaggever van Fangoria. Misschien dat hij met die opmerking op de climax van de film doelde, waarin de ’tand des tijds’ in de vorm van een legertje hapgrage gremlins over het vliegveld uitzwermt. Helaas zakt THE LANGOLIERS juist hier, mede dankzij het technisch verre van volmaakte huwelijk tussen live-action en computer-animatie, af naar het niveau van een spelletje Pacman. Laten we het Holland overigens niet al te euvel duiden; in de voorafgaande tweeëneneenhalf uur heeft hij dan al afdoende aangetoond beter uit de voeten te kunnen met het King-universum dan de meeste van zijn voorgangers. THE LANGOLIERS mag het nodige te wensen overlaten, ik heb me er stukken beter mee geamuseerd dan met de TV-versies van IT, THE TOMMYKNOCKERS en THE STAND.
Copyright Phil van Tongeren. Overname uitsluitend na goedkeuring van de rechthebbende. Origineel gepubliceerd in Schokkend Nieuws #19, juni/juli 1995.
