Jackson maakte naam met de horror-kolder van BAD TASTE en BRAINDEAD, deed het wat rustiger aan in het wondermooie HEAVENLY CREATURES en bezint zich momenteel op een remake van KING KONG. Executive producer Zemeckis kennen we vooral als succesvol regisseur in het genre feel good fantasy. Op het eerste gezicht lijkt de voorkeur voor uitzinnige splatter van de een onverenigbaar met de gecalculeerde sentimentaliteit (FORREST GUMP!) van de ander, maar in de praktijk van THE FRIGHTENERS pakt de combinatie niet onaardig uit.
Qua stijl sluit het voor Jackson typerende swingende camerawerk zelfs naadloos aan op de frisse, Spielbergiaanse art-direction die de invloed van Zemeckis verraadt. Inhoudelijk worden de tegenstellingen wat minder soepel opgelost: humor en horror gaan hier een wat ongemakkelijk huwelijk aan. Maar de onbestemde koers die de film vaart heeft zo z’n eigen charme; voorspelbaar wordt-ie in elk geval nergens.
Na een behoorlijk grimmige openingsscène komt THE FRIGHTENERS in kalmer vaarwater wanneer we kennismaken met Frank Bannister (gespeeld door Fox, de held uit Zemeckis’ BACK TO THE FUTURE-trilogie). Bannister verdient zijn boterham met het uitdrijven van geesten die alleen door hem kunnen worden waargenomen. Wat zijn klanten niet weten is dat hij het vooraf met zijn prooi op een akkoordje heeft geggooid, een list ontleend aan Sergio Leone’s THE GOOD, THE BAD AND THE UGLY en onlangs weer gerecycled in DRAGON HEART. De kennismaking met Bannister en zijn trawanten uit het hiernamaals is verreweg het minst geslaagde gedeelte van de film, temeer omdat de laatsten net iets te lollig worden getypeerd: een bebrilde nerd, een grote neger met afro-kapsel, de overblijfselen van een ‘hanging judge’ uit de tijd van het Wilde Westen en zijn tot wandelend skelet gereduceerde hond.
Het olijke stel wordt gelukkig al snel tot de orde geroepen wanneer zich op hun terrein een bloeddorstige concurrent manifesteert. De luchtige mix van wisecracks en paranormale slapstick maakt dan plaats voor angstaanjagende taferelen rond de in fladderende pij gestoken griezel die zijn slachtoffers het hart toeknijpt tot de dood erop volgt. Het is maar een computer-effect, deze Magere Hein, maar wel eentje dat de adem in de keel doet stokken.
De ontknoping van de film speelt zich af in de ruine van een ziekenhuis dat ooit het toneel vormde van een bloederige slachtpartij. Hier is Jackson op z’n best. Heen en weer ‘zappend’ tussen heden en verleden knoopt hij de diverse verhaallijnen virtuoos aan elkaar. De apotheose, inclusief doorkijkjes in hemel en hel, overtuigt wat minder en misschien had juist hier de executive producer zijn regisseur wat kunnen temperen. Aan de andere kant mogen we de Amerikaan dankbaar zijn dat hij zijn Nieuwzeelandse protégé grotendeels zijn gang liet gaan. Want alleen uit de koker van Jackson kan het typetje van FBI-agent Dammers (Combs) komen, de grotesk nerveuze tegenhanger van X-Files’ Fox Mulder. Onontbeerlijk voor de plot of niet, in het gekkenhuis van THE FRIGHTENERS is deze weirdo een welkome aanwinst.
Copyright Phil van Tongeren. Overname uitsluitend na goedkeuring van de rechthebbende. Origineel gepubliceerd in Schokkend Nieuws #28, februari/maart 1997.
