De nieuwe toevoegingen aan de Star Wars-sage liggen gevoelig. Disneys uitbreidingen aan het universum hebben fans al verdeeld en SOLO: A STAR WARS STORY zal daar geen verandering in brengen.
De inslag van de nieuwe delen van de serie is tweeledig. Deels willen de films terugvallen op dat oude gevoel dat de oorspronkelijke trilogie overbracht. Maar om een nieuw publiek aan te boren is het ook nodig om die vertrouwde wereld weer wat sjeu te geven. Die nieuwe elementen lijken op basis van de laatste drie films vooral met diversiteit te maken te hebben. Een constante binnen de recente reeks is dat de hoofdpersonen behoren tot de verschoppelingen van het universum. Ze zitten klem tussen de hamer van het Keizerrijk en het aambeeld van de Rebellen, zoals Jyn Erso in ROGUE ONE.
Op het eerste gezicht zet SOLO: A STAR WARS STORY die lijn voort. Op de planeet Corellia zien we onze favoriete ruimtesjacheraar rondrijden in een landspeeder. Hij is op de vlucht voor een misdaadsyndicaat dat hem al zijn leven lang gevangen heeft gehouden. De film geeft in zijn eerste minuten gelijk plankgas: ‘Stap in! Geen tijd om het allemaal uit te leggen!’. En zo zien we Han (Alden Ehrenreich) wegvliegen met vriendinnetje Qi’ra (Emilia Clarke). Met hun buit willen ze een beter leven opbouwen.
Helaas lukt het Han niet om Qi’ra mee te nemen naar een andere planeet. Hij moet haar achterlaten op Corellia en belooft natuurlijk dat hij alles zal doen om haar te redden. Als een gezochte man zit er weinig anders op dan soldaat te worden in het Keizerlijke leger. En zo leren wij in een vreemd terzijde hoe Han aan zijn solistische achternaam komt. De film heeft meer van dit soort momenten: stukjes Star Wars-geschiedenis die braaf verklaard worden, zoals dat hoort in een origin story. Er is ook geen gebrek aan oude bekenden die Han in zijn carrière als ruimtesmokkelaar tegen het lijf loopt. Al moet ik wel zeggen dat ik nogal schrok van een personage uit de verketterde prequel-trilogie die opduikt in de film. Nee, het is niet Jar Jar Binks (ik hoor de lezer al een zucht van opluchting slaken), maar meer zeg ik niet.
Je vermoedt haast dat die verwijzing een knipoog is van regisseur Ron Howard naar George Lucas. Die twee gaan al ver terug. Howard speelde in AMERICAN GRAFFITI en verblijde ons met SPLASH en COCOON. Uiterst lichte kost dus. Met een script van Lucas waagde Howard zich aan fantasiespektakel met WILLOW. Een soort LORD OF THE RINGS light.
Wie de problemen rondom de productie gevolgd heeft, weet dat het allemaal ook anders had kunnen lopen. Phil Lord en Christopher Miller, van de awesome THE LEGO MOVIE, zouden saampjes in de regiestoel zitten. Helaas was er onenigheid over de aanpak. Er gaan geruchten dat het niet boterde tussen de jonge honden en de oude garde (scenarist Lawrence Kasdan en producente Kathleen Kennedy). Soortgelijk gedoe was er ook omtrent ROGUE ONE, toen regisseur Gareth Edwards gedwongen werd scènes opnieuw te filmen. Lord en Miller kregen die kans niet en werden naar huis gestuurd.
Al die productionele ongein ervaar je als toeschouwer ook. Op sommige momenten voelt SOLO als een film die bestaat uit verschillende films in verschillende stijlen die snel aan elkaar zijn gemonteerd. Zo zitten we in de eerste helft op een duistere planeet waar Han als soldaat moet vechten in een soort zinloze loopgravenoorlog. Er is zelfs een shot dat verwijst naar PATHS OF GLORY van Stanley Kubrick. Van die rauwe realiteit gaan we opeens naar een heist op een ijsplaneet en vervolgens belanden we in een queeste voor kostbare ruimtebrandstof.
Wat het allemaal vast moet houden zijn legendarische gebeurtenissen die we hebben opgevangen in eerdere delen en die gaandeweg tot een soort evangelie zijn verworden. Het verbeelden van dit soort mythen, die in eerste instantie alleen mondeling zijn overgedragen, is gevaarlijk. Ik zie de teleurgestelde fans al voor me die gaan klagen over hoe de Kessel Run tegenvalt, of dat Han en Chewie elkaar niet op die manier zijn tegengekomen. Het leuke was dat je dat vroeger allemaal zelf in kon vullen. Howard heeft het nu voor je gedaan en dat gaat ten koste van je eigen verbeeldingskracht.
Tegenover het inspelen op nostalgie zijn er de eerdergenoemde nieuwe elementen. Maar ook hier voelt het als een geforceerde toevoeging die niet wil binden met het geheel. Diversiteit is er in de vorm van een rebels personage die Han probeert te overtuigen van het nut van idealen. Aan de andere kant van het spectrum staat Woody Harrelson als cynische ruimtecrimineel Beckett, die alleen aan zichzelf denkt en Han onder zijn hoede neemt. Het is een tweestrijd waar weinig mee wordt gedaan en die voorspelbaar wordt afgehandeld. Het neemt niet weg dat Alden Ehrenreich en Donald Glover (een gladde Lando) niet gespeend zijn van charisma, maar als je het qua verhaal op safe speelt houdt het al snel op.
Het is verhelderend te zien hoe Han Solo als oud concept eigenlijk al een ijkpunt en inspiratiebron is geworden binnen de popcultuur. Van Malcolm Reynolds in FIREFLY tot aan de Star-Lord in GUARDIANS OF THE GALAXY (ook al is de stripversie daarvan ouder dan STAR WARS). Het zijn allemaal ruimtepiraten met hun charmante tegenstrijdigheden en een chaotic neutral houding. Inmiddels zijn we al wat jaren verder en als je de Star-Lord en zijn kompanen vergelijkt met het zooitje ongeregeld in SOLO worden de manco’s van die laatste wel glashelder. De Guardians weten er hun eigen draai aan te geven door middel van humor en een grappig universum dat zichzelf niet al te serieus neemt. SOLO probeert dat ook, maar de grimmige wereld van STAR WARS geeft minder ruimte voor luchtigheid.
Misschien moeten we maar stellen dat dit niet de Solo-film is die we willen, maar wel de film die we verdienen in deze turbulente tijden waarin iedere gekrenkte fanboy zijn mening spuit op social media. SOLO is uiteindelijk een compromis. Een diplomatieke poging om een generatieconflict te beslechten door middel van een all-in-strategie. Vergelijk het met READY PLAYER ONE, die tot de nok toe gevuld was met actie en referenties om een achterliggende leegte te camoufleren, maar desalniettemin een zo groot mogelijke doelgroep wilde aanspreken. En zo is SOLO ook. Een ongeïnspireerde film die van alles probeert om je aandacht vast te houden, maar die verder niet geïnteresseerd is of het je ook bij zal blijven.
Distributie: Disney. Release NL en BE: 23 mei 2018. Copyright: George Vermij. Overname uitsluitend na goedkeuring van de rechthebbende. Online gepupliceerd op 23 mei 2018.
