RECENSIE
netflix

Black Mirror (seizoen 4)(2011–)

NETFLIX| Charlie Brooker is terug met een nieuw seizoen van angstig herkenbare dystopische televisie. Dit jaar biedt BLACK MIRROR een paar uitschieters maar je merkt dat de formule zijn nieuwigheid aan het verliezen is.

In onze recensie van het laatste hadden wij het al over hoe BLACK MIRROR schatplichtig is aan Rod Serlings THE TWILIGHT ZONE: losstaande afleveringen met een vreemde of enge premisse voorzien van een verrassende twist. In beide series is er ondanks de suspense ook een diepere boodschap aanwezig. Serling maakte THE TWILIGHT ZONE als reactie op het feit dat hij van zijn producenten in zijn realistische tv-series steeds minder maatschappijkritiek mocht verwerken. Brooker, die ook actief is als journalist en satiricus, heeft een vergelijkbare kritische drijfveer. Voor hem is de toenemende rol van technologie in ons leven het onderwerp van zijn scherpe en doortastende visie. Wat zegt het nieuwe seizoen in dat opzicht over onze complexe tijd en de moderne angsten waar wij mee worstelen?

Laat we beginnen met het charmantste deel, Hang the DJ. In een wereld die zoals vaker bij BLACK MIRROR schijnbaar lijkt op de onze, zien we twee mensen op een blind date. Het zou zomaar een Tinder-hookup of een Parship-afspraak kunnen zijn. Tot dusver niet vreemd. Maar dan haalt het paar een apparaatje tevoorschijn. Het vertelt ze dat ze maar een paar uur de tijd hebben samen.

Het koppeltje is verrast. Ze kennen elkaar natuurlijk niet, maar die paar uur zijn genoeg om al iets te los te maken. Als ze afscheid nemen zijn ze verward. Maar het systeem zal het wel goed hebben. Dat systeem zorgt dat mensen net zo lang daten totdat er op basis van hun ervaringen een profiel ontstaat van hun ware liefde. Het is een prikkelend gegeven en het raakt een kern van hoe wij nu denken over liefde in een tijd van datamining en algoritmen. Kunnen we al die gegevens gewoon niet gebruiken om de ideale partner te vinden?

Dat de werking van het systeem uiteindelijk leidt tot een romantische rebellie is wat die aflevering zijn kracht geeft. Willen we de zekerheid die alle technologie ons kan bieden of juist de spanning van die ene onverwachte en niet te voorspellen persoon die op onverklaarbare wijze ons hart sneller doet kloppen? Natuurlijk is niets wat het lijkt in Hang the DJ en het lukt Brooker om ons naar het einde toe op verrassende wijze weer terug te werpen op onze wensen en verlangens.

Liefde in een heel ander vorm komt terug in het krachtige Arkangel geregisseerd door Jodie Foster. Als alleenstaande moeder Marie haar jonge dochter Sara opeens kwijt is, raakt ze in paniek. Gelukkig vindt zij haar weer terug. Om dat soort situaties te voorkomen gaat Marie in zee met het bedrijf Arkangel. Zij implanteren een microscopische zender in Sara die gelinkt is aan een app. Zo kan Marie op een tablet alles over haar kind zien en zelfs door haar ogen kijken. Ook kan ze filters inbouwen zodat Sara enge of gewelddadige gebeurtenissen wazig waarneemt.

Het lijkt een perfect middel om haar kind te beschermen, maar als Sara ouder wordt leidt het onvermijdelijk tot problemen. Arkangel toont de manier waarop wij nu door technologie op verstrekkende wijze onze kinderen kunnen beschermen en wat de emotionele prijs is die zij daarvoor moeten betalen. Dat gegeven is gekoppeld aan een tijdloos aspect: De liefde van een ouder voor zijn kind en de noodzaak om op gegeven moment dingen los te laten. De ondergewaardeerde Rosemarie DeWitt is sterk als een moeder die schippert tussen relaxte levenslust en een groeiende bezorgdheid die haar relatie met Sara gaat domineren.

Deze twee afleveringen zijn de hoogtepunten van het seizoen. De rest voelt aan als een enigszins slap aftreksel van de vorige delen en is daardoor iets te vrijblijvend. Black Museum doet met zijn verhalen die in elkaar verstrengeld zijn denken aan de Christmas special White Christmas. Crocodile is een goed opgebouwde thriller maar voorspelbaar: Een vrouw die een gewelddadige gebeurtenis uit haar verleden niet kan ontvluchten wordt plotseling gedwongen om alle sporen uit te wissen. Metalhead is kil en troosteloos, maar zo weer voorbij: Gefilmd in zwart-wit zitten we opeens in een post-apocalyptische wereld waar mens strijdt tegen machine.

En dan is er USS Callister die waarschijnlijk de meeste controverse zal oproepen bij fanboys. Het is een vreemde aflevering met een interessante premisse en ruimte voor humor. Het begint met een scène die is afgekeken van de oude STAR TREK. Vervolgens zien we de verlegen Robert een kantoor binnenlopen. Hij is de hoofdtechneut van een groot softwarebedrijf maar hij is sociaal onhandig en onpopulair. Op zijn werkkamer waar hij zich terugtrekt heeft hij een verzameling memorabilia van de sci-fi serie waarmee de aflevering begon.

Gaandeweg blijkt Robert een virtuele omgeving te hebben gecreëerd die is gebaseerd op zijn geliefde serie. Daar heeft hij zijn collega’s gekloond en is hij de held van het verhaal. Als een nieuwe vrouwelijke medewerker het team komt versterken voegt Robert haar ook toe aan zijn virtuele wereld. Zij blijkt echter pittiger dan verwacht.

USS Callister levert kritiek op hoe entertainment technologie gevaarlijke fantasieën over macht virtueel kan namaken. Toch is de aflvering soms iets te stereotiep. Robert is een vrij eenzijdig personage en hij wordt gaandeweg de schurk. Hij is echter ook het slachtoffer van een macho bedrijfscultuur en een gebrek aan waardering. Zaken die grotendeels buiten schot blijven. Uiteindelijk kiest Brooker voor het afstraffen van de wereldvreemde fanboy zonder echt de oorzaken te onderzoeken waarom mensen de echte realiteit willen ontvluchten. Het is misschien een teken van zijn tijd dat Brooker dat doet, maar er ligt een dieper probleem van een gebrek aan empathie dat beter uitgelicht had kunnen worden.

Distributie: Netflix. Release: 29 december 2017. Copyright: George Vermij. Overname uitsluitend na goedkeuring van de rechthebbende. Online gepubliceerd op 30 december 2017.

30 december 2017
Meer Sci-Fi
guest
0 Reacties
Inline Feedbacks
View all comments

Ons magazine bevat nóg veel meer.

Word abonnee!

Als je houdt van de genrefilm, is ons magazine echt wat voor jou.
Neem een abonnement en voor slechts 35 euro valt-ie 6x per jaar op je mat.