Universal Studios probeert zijn grote monsterfilms van back in the day nieuw leven in te blazen. THE MUMMY is de eerste film van het Dark Universe en is een hoopvol, zij het niet helemaal geslaagd, begin.
Iedereen wil een cinematic universe hebben: of je het voor de critici nou goed (Marvel) of slecht (DC) doet, het is bijna gegarandeerd een melkkoe. Marvel zette uiteraard de trend, beginnend met IRON MAN in 2008. DC volgde een paar jaar later met MAN OF STEEL (Zack Snyder, 2013). In het Dark Universe leven alle monsters uit de originele Universal cinematic universe: de monsterfilms uit de jaren 30, 40 en 50. Dracula, Frankenstein’s Monster, Bride of Frankenstein, Wolfman, Creature from the Black Lagoon, ze moeten allemaal opnieuw tot leven worden gewekt. Te beginnen met THE MUMMY.
Zoals de 3000-jaar oude mummie zelf, werd de plot afgestoft en gereanimeerd: Een grafrover, die zichzelf uiteraard alleen maar ziet als een ‘bevrijder’ van bijzondere artefacten, stuit op een graf. In deze versie van het verhaal, ligt het in Irak, het oude Mesopotamië. Tenminste, het lijkt in eerste instantie een graf, maar al gauw blijkt dat de sarcofaag een gevangenis is voor een gevaarlijk wezen. Prinses Ahmanet (Sofia Boutella) in dit geval, die haar ziel verkocht aan de god van de dood, Seth (spreek uit als ‘set’). Terror ensues.
Tom Cruise’s Nick Morton moet duidelijk een Indiana Jones-achtig type voorstellen, net als Brendan Fraser in de gelijknamige film uit 1999, maar het overtuigt allerminst. Cruise heeft allang bewezen de bad boy met het grote hart te kunnen spelen, denk aan TOP GUN, JERRY MAGUIRE, KNIGHT AND DAY, en de chemie met zijn tegenspeler, Annabelle Wallis als Jenny Halsey, is ook prima. Maar zijn charme komt hier niet over.
Is Cruise er misschien gewoon te oud voor geworden? Hij is al 54 maar gedraagt zich in films als een rebelse twintiger die maar niet volwassen wil worden. Maar als we bijvoorbeeld even terugkijken naar MISSION: IMPOSSIBLE – ROGUE NATION: Cruise leek zoveel lol in die film te hebben, vooral in scènes met Benji (Simon Pegg). Die film is, evenals THE MUMMY, ook geschreven door Christopher McQuarrie in samenwerking met met David Koepp (INDIANA JONES AND THE KINGDOM OF THE CRYSTAL SKULL) en Dylan Kussman (die alleen de film BURN en de korte serie THE STEPS op zijn naam heeft staan). McQuarrie lijkt het beste uit Cruise te kunnen halen, M:I 5 was de perfecte moderne mix van humor, actie, spanning en drama. Het voelde fris en energiek. Hetzelfde geldt voor EDGE OF TOMORROW en JACK REACHER, de andere samenwerkingen van Cruise en McQuarrie. In contrast zijn de films die Cruise zonder McQuarrie maakte juist kritisch minder goed ontvangen: JACK REACHER: NEVER GO BACK bijvoorbeeld. Kortom: McQuarrie + Cruise = een goede blockbuster.
Misschien ligt het dan aan de regisseur, Alex Kurtzman, tevens de bedenker van het Dark Universe? Zeer succesvol als schrijver – hij schreef STAR TREK, TRANSFORMERS, COWBOYS & ALIENS en de televisieserie SLEEPY HOLLOW – maar dit is pas zijn vierde regiecredit. De enige andere film die hij regisseerde was het indiedrama PEOPLE LIKE US, dat hij ook zelf had geschreven. Dan is THE MUMMY toch wel een totaal ander beest.
Feit blijft dat het script niet helemaal uit de verf komt. De hele film voel je dat de dialoog had kunnen sprankelen; het bevat diezelfde McQuarrie mix van humor en drama, datzelfde robuuste en kalme ritme in de plot, maar veel grappen komen net niet aan. Gesprekken die moeten overkomen als gekwebbel tussen twee potentiële geliefden, denk aan het gebekvecht tijdens schietpartijen van Brad Pitt en Angelina Jolie in MR AND MRS SMITH, voelen ingestudeerd. Alsof de acteurs dezelfde scène al vijftig keer hebben moeten doen en nu maar gewoon elke instructie van de regisseur volgen, om er vanaf te zijn. Het gevolg: de film voelt log en te lang.
En dat terwijl de (poging tot) humor de film juist zo fris doet aanvoelen. THE MUMMY is zich heel erg bewust van het feit dat de materie, als deze te serieus wordt genomen, vrij dwaas en pretentieus overkomt. Bovendien hebben we deze kunstjes al honderd keer eerder gezien. Er zitten dan ook veel clichés in de film, maar THE MUMMY weet dat en neemt zichzelf regelmatig op de hak, juist tijdens spannende momenten. Een hele slimme move; het zorgt dat de film niet te stoffig en zwaar voelt. Dat wil overigens niet zeggen dat de film een verkapte komedie is: de scène waarin Ahmanet haar kracht begint terug te krijgen is serieus onheilspellend.
Universal Studios wil graag dat deze film het goed doet. Een goed begin van een cinematic universe is het halve werk: als IRON MAN niet zo succesvol was geweest, was het hele Marvel Cinematic Universe nooit ontwikkeld. Misschien voelt de film daarom zo geforceerd: Universal wilde niks aan het lot overlaten. Het heeft gedeeltelijk gewerkt, want THE MUMMY is hoopgevend voor de rest van het Dark Universe. Hij is griezelig, precies wat een goede monsterfilm hoort te zijn. En er zijn voldoende knipogen naar de volgende monsters die opnieuw op het bioscoopscherm zullen worden gebracht. Een INVISIBLE MAN-film met Johnny Depp is al bevestigd en Universal liet weten dat BRIDE OF FRANKENSTEIN de volgende film in het cinematic universe wordt. Maar dan mag de studio wel wat meer loslaten.
Distributeur: Universal. Release NL: 8 juni, BE: 7 juni 2017. Copyright: Carlijn Kruidhof. Overname uitsluitend na goedkeuring van de rechthebbende. Gepubliceerd op 8 juni 2017.
