THE NEON DEMON is een titel die ook op Nicolas Winding Refns vorige twee films had gepast: met DRIVE en ONLY GOD FORGIVES vestigde de regisseur zijn reputatie als specialist op het gebied van fluorkleuren en spaarzame geweldsexplosies.
Ook in THE NEON DEMON zijn die elementen volop aanwezig. In dat opzicht maakte Refn haast een parodie op zichzelf: de momenten van gruwelijkheid in THE NEON DEMON doen soms denken aan EVIL DEAD II, en Refns neonkleuren zijn nóg agressiever – maar nog steeds bloedmooi.
Jesse (Elle Fanning) komt naïef en onschuldig de modescene van Los Angeles binnen, in de hoop model te worden. Ze vindt een wereld vol vijanden: jaloerse modellen met meer ervaring, die voelen dat ze te oud worden en zich bedreigd zien door de nieuwkomer, de ongure manager van het motel waarin ze verblijft, een gluiperige, handtastelijke fotograaf. Maar Jesse verzet zich niet tegen al deze narigheid in haar nieuwe circuit. Ze laat zich leiden door de mannen met de macht.
De wereld van mode wordt traditioneel gezien als een wereld van glamour, glitter, perversiteit en loeders die elkaar in de rug steken zodra ze de kans krijgen. Dat klinkt als een ideale arena voor Refn. Helaas komt zijn film niet veel verder dan bovenstaande clichés. Zijn mode-bitches zijn karikaturen die we al vaak genoeg gezien hebben. Maar het moet gezegd: zelden waren hun dialogen zo geestig en strak geschreven. Wanneer een collega zich aangevallen voelt door Jesse, zegt ze gortdroog: “I heard your parents are dead. That must be hard for you.”
Ook mooi: de scène waarin een heleboel modellen een loopje moeten doen, en Refn de camera niet op hen richt, maar op de blik van de modeontwerper. De male gaze is immers wat deze vrouwen definieert. Wederom geen nieuwe boodschap, maar wel elegant gebracht.
Refn neemt de tijd voor het soort lange, hypnotiserende intermezzo’s dat ONLY GOD FORGIVES ook al kenmerkte: we worden regelmatig opgeslokt door een zee van blauw licht, waarin zwijgende modellen bewegen op pulserende muziek. Het werkt. Wanneer zo’n scène afgelopen is, knipper je met je ogen door de plotselinge terugkeer naar de ‘normale’ wereld – die in Refns geval ook al hevig gestileerd is.
Met zijn hyperbolische stijl en cynische kijk op de wereld van de schone schijn, doet THE NEON DEMON denken aan het veel betere SHOWGIRLS (1995). Paul Verhoevens venijnige satire wordt door velen nog steeds gezien als exploitatie. THE NEON DEMON is minder subtiel, minder vernieuwend en minder complex, maar wel een stuk smaakvoller gefilmd: een soort SHOWGIRLS voor mensen die zichzelf te goed vinden voor SHOWGIRLS.
Distributie: Cinéart (Release BE 15 juni, NL: 14 juli 2016). Copyright Julius Koetsier. Overname uitsluitend na goedkeuring van de rechthebbende. Online gepubliceerd op 14 juli 2016.
