Adam Sandler is een omgekeerde koning Midas: een relatief origineel idee verandert in zijn handen in een van de dieptepunten van deze filmzomer.
Dat komt niet als een verrassing; zijn slechte reputatie was PIXELS al vooruitgesneld. Nadere bestudering maakt vooral duidelijk hoe spijtig de mislukking is. Hoe bizar het ook klinkt, een buitenaardse bedreiging in de vorm van figuren uit arcadegames van de vroege jaren tachtig, is een uitgangspunt met potentie.
Toegegeven, het is ook een idee waarmee een filmmaker gemakkelijk onderuit kan gaan. Maar áls het lukt er iets toonbaars van te maken, heb je wel meteen iets bijzonders. Sinds THE LEGO MOVIE weten we dat het kan. Waar men bij die film alles uit de kast haalde om het bizarre idee te laten werken, gokken de makers van PIXELS erop dat hun idiote premisse volstaat om de kijker te amuseren. Het resulteert in een cynisch in elkaar geflanst prul dat op alle punten tekortschiet.
Het idee was leuk – voor een filmpje van krap twee minuten, zoals de Franse animator Patrick Jean in 2010 bewees. Je moet echter wel met iets verdomd goeds komen om die twee minuten te kunnen rekken tot bijna twee uur. In de trailer leek het erop dat dit element er was: omdat het Amerikaanse leger geen idee heeft hoe de pixelerige buitenaardsen moeten worden bestreden, worden de meest verstokte arcadegamers opgetrommeld om de wereld te redden. Dat klinkt als een solide basis voor een parodie op bombastische jaren negentig rampenfilms als ARMAGEDDON en INDEPENDENCE DAY, waarin ‘de gewone man’ de kans krijgt een heldenstatus te veroveren. Een prachtige gelegenheid voor komedie, omdat videogamevaardigheden in het dagelijks leven eigenlijk volkomen zinloos zijn.
PIXELS had ook kunnen werken met de juiste man (of vrouw) op de juiste plaats. Iemand als Edgar Wright: een komedietalent met een scherpe pen, gevoel voor stijl en uitgebreide kennis van het blockbustergenre. PIXELS moet het echter doen met… Chris Columbus, de man achter familievriendelijk spul als HOME ALONE, MRS. DOUBTFIRE en de eerste twee HARRY POTTER-films. Niet bepaald de regisseur van wie je scherpe satire hoeft te verwachten. Fout nummer twee: Adam Sandler in de hoofdrol. Voor een gameverslaafde loser die de wereld moet redden, cast je geen komediant maar juist een serieuze acteur zodat die de draak kan steken met zijn imago. De grap zit hem immers al in het uitgangspunt; je hebt geen lolbroek nodig om dat kracht bij te zetten.
Wat natuurlijk niet helpt, is dat Sandler nauwelijks gelegenheid krijgt iets lolligs te doen (zijn vaste scenarist Tim Herlihy komt niet verder dan platte en voor de hand liggende grappen), noch over de acteercapaciteiten beschikt om enige sympathie af te dwingen. Het is dan ook een teken aan de wand dat zijn personage als jonge tiener volwassener in het leven staat dan als late veertiger. Met veel van Sandlers medeacteurs is het overigens niet veel beter gesteld. Kevin James, Peter Dinklage en Josh Gad proberen elkaar constant te overtroeven in grappig zijn, resulterend in de ene na de andere pijnlijk vervelende scène. De enige die nog voor een sporadische glimlach zorgt, is Brian Cox; simpelweg door een personage te spelen dat alles volkomen serieus neemt.
PIXELS is een misser van jewelste. Wat een genietbaar geek-festijn had kunnen worden, vol fijne nostalgie en creatieve vondsten, eindigt als een film waar praktisch elke betrokkene geen zier om lijkt te geven. De makers proberen in te spelen op de nostalgische gevoelens van veertigers, maar het niveau van de film is mogelijk zelfs voor tieners te infantiel. Halfslachtige pogingen om hedendaagse videogames te bekritiseren vanwege een gebrek aan creativiteit, slaan dan ook volkomen dood. Als PIXELS een afspiegeling is van de generatie die is opgegroeid met PAC-MAN, GALAGA en DONKEY KONG, dan verdient de hedendaagse CALL OF DUTY-jeugd alle voordeel van de twijfel. Game over, man! Game over.
Distributie: Universal Pictures. Release BE 29 juli, NL: 20 augustus 2015. Copyright Thierry Verhoeven. Overname uitsluitend na goedkeuring van de rechthebbende. Online gepubliceerd op 20 augustus 2015.
