‘Belial zit hier in de hoek weg te rotten, zoals de meesten van ons’, aldus Frank Henenlotter op het commentaarkanaal bij de jubileumeditie van zijn no-budget klassieker BASKETCASE.
Belial is het monster uit de film die de regisseur in de jaren tachtig op de kaart zette, en de uitspraak is helaas minder ironisch dan het lijkt: Henenlotters laatste film stamt uit 1992, heet BASKET CASE 3 en lijkt een definitief einde van zijn regisseursloopbaan te markeren. Dat valt te betreuren, want deze unieke kruising tussen schandaalfilmers John Waters en Herschell Gordon Lewis en voormalig SN-columnist en sleaze specialist Jack Stevenson heeft met vijf films een klein, buitengewoon fijn en consistent tegendraads oeuvre opgebouwd. Uit de BASKET CASE- trilogie, BRAIN DAMAGE en FRANKENHOOKER spreekt een even grote als oprechte liefde voor Amerikaanse exploitation naar klassiek knullig model. Henenlotter is een van de schaarse filmmakers die zijn helden kan eren zonder zich boven de materie te verheffen, ironie met een hoofdletter te spellen of in slaafse navolging te berusten. Wie de afgelopen twintig jaar alle vermeend komische, opzettelijk rammelende en doelbewust naar een instant cultstatus lonkende videopulp zag, begrijpt dat Henenlotter vijf maal op rij een bijzondere prestatie leverde. Troma heeft toch echt het nakijken.
Dat Henenlotter sinds zijn laatste film niet helemaal stilzat mag blijken uit zijn samenwerking met het Amerikaanse Something Weird Video, waarvoor de Z-filmhistoricus een bijzondere catalogus vol rariteiten samenstelde. De obscure films waren ooit te zien in de muffe bioscoopzaaltjes op 42nd Street in New York, waar de regisseur naar eigen zeggen opgroeide. BASKET CASE werd voor die bioscopen op maat gemaakt, maar krijgt door de grote schoonmaak van burgemeester Giuliani nu het karakter van een historisch document: de buurt waar de film werd opgenomen is voorgoed veranderd. Onder de stortvloed aan amusant bizarre extra’s op deze dvd bevindt zich ook een rondleiding langs de oude locaties, waarbij de immer enthousiaste Henenlotter niet alleen zijn eigen hotspots aanwijst, maar terloops ook meldt dat het ene gebouw in Lucio Fulci’s THE NEW YORK RIPPER opduikt en dat het andere ook in William Friedkins CRUISING gebruikt werd.
De film zelf ziet er beter uit dan eerder mogelijk was, aldus de regisseur, en we geloven hem meteen, want het digitaal opgepepte 16mm-beeld geeft twintig jaar na dato talloze, voorheen onvermoede details prijs. Het totale pakket op de dvd doet de film en de maker dan ook optimaal recht en voedt de gedachte dat er voor een klein meesterwerkje soms niet meer nodig is dan een geobsedeerd en gestoorde filmmaker, wat enthousiaste volgelingen en een paar duizend pietermannen. Zoals actrice Beverly Bonner het stelt: ‘BASKET CASE was een van de beste ervaringen in mijn leven’. Haar regisseur voegt er prompt aan toe: ‘Oh my, that’s sad’, maar diep in zijn hart zal hij er ongetwijfeld anders over denken.
EXTRA’S ****
Copyright Bart van der Put. Overname uitsluitend na goedkeuring van de rechthebbende. Oorspronkelijk gepubliceerd in Schokkend Nieuws #53 , december 2001.
