RECENSIE

Total Recall(1990)

Soms wil alle publiciteit rond een remake het origineel alsnog tot de status van meesterwerk verheffen. Dat overkomt TOTAL RECALL. Gelukkig is de remake ook aanleiding geweest voor een blu-ray heruitgave van Paul Verhoevens versie uit 1990, zodat we het origineel nog eens nuchter op waarde kunnen schatten.

TOTAL RECALL, vrij naar We Can Remember It For You Wholesale van sciencefictionschrijver Philip K. Dick, toont Arnold Schwarzenegger op het hoogtepunt van zijn populariteit. CONAN THE BARBARIAN (1982) en THE TERMINATOR (1984) lagen in 1990 al achter hem. TERMINATOR 2: JUDGEMENT DAY volgde een jaar later. Arnolds invloed in de filmindustrie was groot indertijd. Dan O’Bannon en Ronald Shusett, beroemd geworden als de schrijvers van ALIEN, waren al 42 scenarioversies verder toen de Oostenrijker er zijn gespierde schouders onder zette en TOTAL RECALL eindelijk van de grond kreeg. Hij overtuigde Mario Kassar ervan de film te produceren, regelde voor zichzelf een salaris van 10 miljoen en 15 procent van de opbrengsten en zorgde er persoonlijk voor dat Paul Verhoeven werd aangenomen. Verhoeven is hem er, zo blijkt uit deze Ultimate Rekall Edition, nog altijd dankbaar voor.

Zeggen dat de casting van Schwarzenegger “a stroke of genius” was, zoals de Franse filmkenner StĂ©phane Bourgoin doet op Ă©Ă©n van de extra’s op deze schijf , is daarom onzin. Verhoeven had geen keuze. Hij signaleert zelf ook dat Arnold “geen Laurence Olivier” is. Het duldt bijna geen tegenspraak dat Arnolds houten acteerstijl en het totale gebrek aan chemie met zijn tegenspeelsters de belangrijkste problemen zijn van TOTAL RECALL. “It took sometimes twenty, thirty, forty takes,” aldus Verhoeven.

Schwarzenegger is Douglas Quaid, een gewone bouwvakker met een ongewoon knappe en krolse vrouw (Sharon Stone). Toch is Quaid meer geĂŻnteresseerd in Mars. Hij droomt van de rode planeet en van een mysterieuze brunette (Rachel Ticotin) die daar schijnt te wonen. De ruimtekolonie wordt verscheurd door een gewelddadige opstand tegen gouverneur Vilos Cohaagen (Ronny Cox met Michael Ironside aan zijn zijde). Toch kiest Quaid, wanneer hij van de mogelijkheid hoort artificiĂ«le herinneringen te laten implanteren (“Rekall, for the memory of a lifetime”), voor een tripje naar Mars. Het spionnenscenario dat in zijn hersens wordt gepompt lijkt simpel genoeg: “You get the girl, kill the bad guys and save the entire planet”. Maar wanneer Quaid na de ingreep zijn ogen opent wordt het ingewikkeld. Werkelijkheid en valse herinnering zijn niet langer van elkaar te onderscheiden. Zijn vriend op de werkplaats had het nog zo gezegd: “Don’t fuck with your brain, pal!”

Dramatisch laat Verhoeven mogelijkheden onbenut, maar in technisch opzicht was TOTAL RECALL top notch in 1990. De visual effects van Rob Bottin, Eric Brevig, Tim McGovern en Alex Funke wonnen een Special Achievement Oscar dat jaar. De ontwikkelingen gingen razendsnel. De scĂšne, bijvoorbeeld, waarin Arnold door een röntgenscanner loopt was weliswaar opgenomen met de nieuwste motion-capture apparatuur maar dat werd (toen nog) een mislukking. Uiteindelijk greep men terug op ouderwetse rotoscopie. De cgi in THE ABYSS  (1989) was eigenlijk al verder. De scĂšne waarin Arnold de douane probeert te passeren in de gedaante van een dikke dame en haar robothoofd een explosief blijkt te bevatten – destijds indrukwekkend en nieuw – oogt inmiddels gedateerd. Bottins maskers met uitpuilende ogen en dikke tongen houden niemand meer voor de gek.

Maar het was een bescheiden mijlpaal en het is daarom gelukkig dat deze Ultimate Rekall Edition een groot aantal extra’s bevat: een boekje, een audiocommentaar door Verhoeven en Schwarzenegger uit 2001, een audiocommentaar door cameraman Jost Vacano, een interessante feature met Mark Stetson en Tim McGovern over de miniaturen en de visual effects Ă©n de documentaire Imagining Total Recall (30 min.). Het beste is het speciaal voor deze uitgave opgenomen interview (34 min.) met Verhoeven. Hij struikelt weer vreselijk over zijn Engels, lacht iedereen uit wanneer het gaat over het destijds hevig bekritiseerde geweld in de film, haalt herinneringen op aan hoe de Nederlandse regisseur en de Oostenrijkse filmster op de set discussieerden over de correcte uitspraak van “I dreamt” en verklapt dat iedereen tijdens de opnames in de Churubusco Studio’s in Mexico-Stad aan de diarree was. Hij vertelt ook wat zijn grootste uitdaging was: de 42ste versie van het scenario dat hij aangeboden kreeg had nog steeds geen goede derde akte. Teveel alleen maar rennen en schieten, vond Verhoeven.

Verouderd als TOTAL RECALL op veel punten mag zijn; wat tegenwoordig misschien bĂ©ter op waarde te schatten is, is hoe knap Verhoeven een spannende actiefilm wist te paren aan het filosofische gedachtengoed van Philip K. Dick. Het zit ‘m inderdaad in die derde akte. In de onthulling die Cohaagen doet over Quaid nĂĄdat het hoofdkwartier van de rebellen is geĂŻnfiltreerd en hun leider Kuato omgebracht. Gerend en geschoten wordt er daarna nog steeds, maar de verwarring over feit, fictie en identiteit is compleet en fascinerend.

Melina en Quaid kussen elkaar na de finale.  
“I just had a terrible thought… what if this is a dream?”
“Well, then, kiss me quick before you wake up!”
Veel mensen zullen dat grapje en hun omhelzing als realiteit accepteren, maar het kleine muzikale thema van Jerry Goldsmith zaait twijfel. Dr. Edgemar had het al gezegd, halverwege de film: “I’m afraid you’re not really standing here right now.” Kan de grote Arnold Schwarzenegger een film anders beĂ«indigen dan met het meisje in zijn armen? Luister naar Verhoeven die in het interview uitlegt waarom de film eindigt met een fade to white


Films waarin de waarheidsperceptie onder vuur ligt, zijn tegenwoordig geen nieuwigheid meer. Inhoudelijk durfde Verhoeven in 1990 eigenlijk verder te gaan, de kijker met meer vragen op te zadelen, dan bijvoorbeeld het wat overschatte INCEPTION. Hij leverde daarbovenop ook nog eens veel opwindendere actiescĂšnes. Wanneer het kiezen is tussen schietgevechten in een bunker en een sneeuwlandschap, of een enorme buitenaardse krachtcentrale die in Ă©Ă©n machtige ontlading heel Mars van een atmosfeer voorziet terwijl het hoofd van Arnold op springen staat, dan kies ik voor TOTAL RECALL, in welke realiteit dan ook.

Extra’s ***1/2 | Di: Universal (29  augustus op dvd en blu-ray) Copyright Barend de Voogd. Overname uitsluitend na goedkeuring van de rechthebbende. Online gepubliceerd op 8 september 2012.

8 september 2012
  • Titel
    Total Recall
  • Lengte
    113 minuten
  • Regie
    Paul Verhoeven
  • Scenario
    Philip K. Dick, Ronald Shusett, Dan O'Bannon
  • Cast
    Arnold Schwarzenegger, Sharon Stone, Michael Ironside
  • Taal
    English
  • Land
    United States, Mexico
  • Trailer
Meer Sci-Fi
guest
0 Reacties
Inline Feedbacks
View all comments

Ons magazine bevat nĂłg veel meer.

Word abonnee!

Als je houdt van de genrefilm, is ons magazine echt wat voor jou.
Neem een abonnement en voor slechts 35 euro valt-ie 6x per jaar op je mat.