RECENSIE

Indiana Jones and the Kingdom of the Crystal Skull(2008)

Scherpe observatie van Indiana Jones aan het begin van zijn vierde avontuur: omringd door een legertje ijskoude Russen mijmert hij dat het deze keer niet makkelijk zal worden, althans niet zo makkelijk als de vorige keren.

Jones’ uitspraak is niet alleen toepasselijk voor de penibele situatie waarin hij zich bevindt, maar ook voor de film op zich. Hoe los je na negentien jaar de torenhoge verwachtingen in? Het antwoord is eenvoudig: dat lukt haast per definitie niet. De tijd manipuleert de herinnering, en nostalgie is dodelijk voor de perceptie van het heden. Dat weet executive producer George Lucas maar al te goed. Toen hij in 1999 STAR WARS, EPISODE I: THE PHANTOM MENACE  op het publiek losliet, waren de recensies vernietigend. Het vervolg op INDIANA JONES AND THE LAST CRUSADE uit 1989 heeft bijna twintig jaar liggen smeulen. M. Night Shyamalan, Jeb Stuart, Tom Stoppard en Frank Darabont zochten naar een geschikt verhaal en kwamen er niet uit. Naar het schijnt hakte Steven Spielberg de knoop door toen zijn zoon hem vroeg wanneer er eindelijk een vervolg zou komen.

Gelukkig hebben Lucas en Spielberg een instap gevonden die werkt. De tijd is niet stil blijven staan en aan het begin van THE KINGDOM OF THE CRYSTAL SKULL bevinden we ons midden in de Koude Oorlog. Jones’ tegenstanders zijn niet langer de Nazi’s, maar de Russen. Onder leiding van Stalins favoriete ijskoningin Irina Spalko (Cate Blanchett) wordt Indiana Jones (Harrison Ford) ontvoerd naar de militaire opslagplaats Area 51 in Nevada. De Russen hebben zijn hulp nodig om de geheimen te ontsluieren rond een mysterieuze kristallen schedel.

De aan twee Kuifjealbums refererende MacGuffin brengt de professor/archeoloog toevallig in contact met de jonge snaak Mutt (Shia LaBeouf) die zijn vetkuif op het hoofd bijna net zo belangrijk vindt als de motor die hij tussen de benen klemt. Het tweetal belandt na enkele omzwervingen in de Zuid-Amerikaanse wildernis op zoek naar El Dorado waar de kristallen schedel oorspronkelijk vandaan komt. Mee op padvinderstocht: Indy’s dubieuze vriend Mac (Ray Winstone) en professor Oxley (John Hurt), die niet meer helemaal helder van geest is nadat hij de mythische kristallen schedel te lang in de ogen heeft gekeken. Diep in de jungle maakt Jones ook weer kennis met zijn oude geliefde Marion (Karen Allen). Het is allang geen spoiler meer dat daarmee het gezinnetje Jones herenigd wordt. Het gekrakeel tussen pa, ma en zoonlief levert voor het merendeel snedige, vermakelijke dialogen op. Tegen alle verwachtingen in zijn Ford en LaBeouf geen twee magneten die elkaar van nature afstoten, en dat is uitstekend nieuws.

Bij alle nostalgie (Sean Connery krijgt zijn handjevol seconden) en grappen over Indy’s gevorderde leeftijd (Ford is inmiddels 65), zou je het eigenlijke verhaal bijna uit het oog verliezen. Dat is niet zo boeiend als het zou moeten zijn. De angst voor het onbekende krijgt een wel erg voor de hand liggende Spielbergiaanse metafoor vanuit de ruimte. En ach, dat de grootste schat geen gouden muntstukken maar wel kennis en wetenschap bevat, weten we onderhand ook wel. Maar natuurlijk is het terugbrengen van de schedel slechts een schaamlapje voor ouderwets vertier. Dat is gelukkig overvloedig aanwezig. Spielberg liet zijn vaste cameraman Janusz Kaminski aandachtig naar de voorgaande films kijken en maakte zelf zo weinig mogelijk gebruik van computergegenereerde effecten. De haast cartooneske spektakelscènes zijn letterlijk en figuurlijk door kilo’s stof en spinnenweb omgeven. Gewoontegetrouw moet Jones ook weer een rondje Fear Factor doorstaan in gevecht met schorpioenen, rode mieren en – tot zijn grote angst – een slang. Spielberg mag dan wel TRANSFORMERS geproduceerd hebben, zelf is hij geen Michael Bay-epigoon. Het ouderwetse spektakel blijft altijd overzichtelijk.

Het weerzien met Indiana Jones dwingt respect af. Niet door het helaas weinig originele scenario, maar wel door de enthousiaste, onderhoudende regie van Spielberg en vooral de dynamiek die de oude Indy weet op te hoesten. Met zijn fedora stevig op de grijze kruin gedrukt en de zweep in de hand, kan hij nog wel een keertje mee. Het einde van deze vierde film is wat dat betreft lekker dubbelzinnig. Jones heeft vanaf nu wel andere zorgen aan het hoofd, maar wanneer hij in de allerlaatste scène naar zijn hoed grijpt, lijkt het pensioen toch weer even uitgesteld.

Di: Universal Pictures International (NL: 22 mei / BE: 21 mei) Copyright Hans Dewijngaert. Overname uitsluitend na goedkeuring van de rechthebbende. Online gepubliceerd op 22 mei 2008.

© Hans Dewijngaert
22 mei 2008
  • Titel
    Indiana Jones and the Kingdom of the Crystal Skull
  • Lengte
    122 minuten
  • Regie
    Steven Spielberg
  • Scenario
    David Koepp, George Lucas, Jeff Nathanson
  • Cast
    Harrison Ford, Cate Blanchett, Shia LaBeouf
  • Taal
    English, German, Russian
  • Land
    United States
  • Trailer
guest
0 Reacties
Inline Feedbacks
View all comments

Ons magazine bevat nóg veel meer.

Word abonnee!

Als je houdt van de genrefilm, is ons magazine echt wat voor jou.
Neem een abonnement en voor slechts 35 euro valt-ie 6x per jaar op je mat.