hollywood banker
hollywood banker
Nederhorror & scifi
29 september 2014

Bankier van Hollywood

hollywood bankerHij was dik met beroemde producenten als Dino De Laurentiis, Yoram Globus en Menahem Golan. Hij “bracht het geld naar de Filipijnse jungle” toen Oliver Stone PLATOON aan het draaien was. Zijn naam? Frans Afman. En hij was een bankier. Uit Nederland.

HOLLYWOOD BANKER draait vanaf 2 oktober in de Nederlandse bioscoop. Documentairemaakster Rozemyn Afman maakte een persoonlijk portret van haar vader, maar biedt ook een fascinerend inkijkje in de filmindustrie van de jaren zeventig en tachtig. Verplichte kost voor iedere Schokkend Nieuws-lezer. Frans Afman zorgde namelijk voor de financiering van KING KONG (1976), SUPERMAN II en III, THE TERMINATOR, FIRST BLOOD, FLESH + BLOOD, RAMBO III, LORD OF THE FLIES, TOTAL RECALL, JACOB’S LADDER, TERMINATOR 2: JUDGMENT DAY, UNIVERSAL SOLDIER, BASIC INSTINCT…  Zo’n negenhonderd films in totaal, waaronder ook niet-genre films als WHEN HARRY MET SALLY en DE AANSLAG.

“Er waren ook honderden B-films bij die meteen naar de videomarkt zijn gegaan,” vertelt Rozemyn Afman. Haar vader overleed in 2011 aan kanker. In zijn laatste maanden interviewde zij hem uitgebreid over zijn carrière die de filmindustrie radicaal veranderde en van hem een tijdlang één van de belangrijkste spelers maakte in Cannes en Los Angeles. Rozemyn Afman wisselt in HOLLYWOOD BANKER het lange interview met haar vader af met gesprekken met andere betrokkenen: Yoram Globus en Menahem Golan, weduwe Martha De Laurentiis, Kevin Costner, Derek Gibson, Mickey Rourke, Pierre Spengler, Oliver Stone, Michael Douglas, Andy Vajna, Paul Verhoeven…

‘The Hollywood Banker’ werd Afman genoemd, en ook wel: ‘The Happy Checkbook’. De ‘Methode Afman’ was destijds baanbrekend. Afman, geboren in 1933 te Arnhem, werkte in de jaren zeventig als bankier bij Slavenburg’s Bank (later Credit Lyonnais) in Rotterdam toen hij de roemruchte Italiaanse producent Dino De Laurentiis ontmoette. Samen ontwikkelden ze het zogenaamde pre-sales systeem.  Rozemyn: “Vroeger was het heel moeilijk om een lening te krijgen voor een film. Je had altijd dat risico: wordt het een flop of een succes? Mijn vader heeft eigenlijk het risico weggenomen. Je moet het zo zien: een producent heeft een script en een idee van de acteurs en gaat daarmee naar de distributeurs of de bioscoopketens, wereldwijd. Hij vertelt: ik ga deze film maken. Zou je interesse hebben voor jouw territorium, en kan ik hem aan je voorverkopen? Op basis van die toezeggingen en afspraken kan de bank vervolgens krediet verstrekken.”

Hij financierde bijna negenhonderd films op die manier.
‘THREE DAYS OF THE CONDOR, KING KONG, DANCES WITH WOLVES, THE FABULOUS BAKER BOYS, de Rambo-films… die zijn allemaal op die manier buiten het studiosysteem gemaakt. Hij reisde negen maanden van het jaar. Dan zat hij in Los Angeles of Cannes. Er waren natuurlijk wel andere banken de filmleningen verstrekten, zoals Citibank en National of America, maar die deden moeilijker. Zijn kracht was zijn flexibiliteit. Hij werkte intuïtief.’

Het waren wilde tijden. Sommige producenten waren erg berucht. Eén van de fantastische verhalen in de documentaire is hoe hij betrokken raakte bij de financiering van SUPERMAN.
Mijn vader was even een jaartje weg bij Slavenburg, want ze twijfelden over hun filmactiviteiten. Maar Slavenburg wilde hem heel snel weer terug hebben toen bleek dat een dochtermaatschappij in Zutphen het gepresteerd had om een film met de titel SUPERMAN een heleboel kleine bedragen te lenen, oplopend tot een bedrag van 32 miljoen! Fascinerend, toch? Ik begrijp er ook niets van. Dat dat kon in die tijd. Dus toen zei mijn vader: oké, ik ga er bovenop zitten. In het begin was hij heel veel op de set. Hij wilde een vinger in de pap houden.’

mt_ignore: hollywood banker 2

Het is een periode die weer een beetje in de belangstelling staat. Regisseur Mark Hartley heeft bijvoorbeeld net ELECTRIC BOOGALOO gemaakt, over het Cannon-imperium van de Israëlische producenten Yoram Globus en Menahem Golan. Jij hebt duidelijk voor een andere documentairestijl gekozen. Hartley gebruikt veel fragmenten, veel korte quotes.
‘Vind je dat niet van mijn documentaire? Ik vind ‘m al heel quoterig. Ik heb zijn film nog niet gezien, die is net uit, maar mijn eerste insteek was ook om het wat oppervlakkiger te houden, gewoon voor de quotes te gaan en het archiefmateriaal. Later bedacht ik met mijn producenten dat het interessanter zou zijn om mezelf erin te betrekken, het persoonlijker te maken. Dat maakt het ook een verhaal over een vader en een dochter. En voor die verhaallijn heb ik natuurlijk een heel mooie eindscène gekregen. Dat was een cadeautje van mijnheer Verhoeven.’

Je vader heeft je duidelijk de liefde voor film meegegeven, maar wat herinner jij je nog van die tijd?
‘Ik ben uit 1983, toen zat hij midden in die periode. Hij was toen de grootste Europese bankier in Hollywood. We hebben twee maanden in Los Angeles gewoond, omdat mijn vader er veel werkte. Bruce Willis en Demi Moore zaten in het strandhuisje naast ons. Ook in ons huis in Nederland, waar ik dan opgegroeid ben, hingen veel foto´s van mijn vader met de sterren. Dat was heel imponerend. Dat maak je als kind een beetje mee. Later, als volwassene, ga je daar meer over nadenken. Het was een glamoureus bestaan.

Je laat in je documentaire ook zien wat er daarna misging. Een Italiaanse producent, Giancarlo Parretti, kocht de Amerikaanse studio MGM met geleend geld en dreef zowel MGM als Credit Lyonnais naar de afgrond. Schandalen. Corruptie. Je vader vertrouwde Parretti van begin af aan niet, maar zijn reputatie raakte wel beschadigd. Wilde je met je film ook…
“… iets recht zetten? Zeker! Er zijn veel verhalen geschreven over zaken waarmee hij wel of niet te maken zou hebben gehad. Dat heeft hij nooit helemaal de wereld uit kunnen helpen. Dat heeft hem veel pijn gedaan.’

Hij werd ook bekritiseerd omdat hij een commissarispost accepteerde bij Cannon, één van zijn beste klanten. De Amerikaanse beurswaakhond SEC tikte hem op de vingers. Dat blijft in je documentaire wat onderbelicht.
“Ik heb het aan de kijker overgelaten zelf te bepalen wat hij daarvan vindt. Ik vond het belangrijk het zo genuanceerd mogelijk te vertellen, anders ben je geen goede documentairemaker. Maar ja, hij kon het zich toen permitteren bij de bank, en hij had wel goede ideeën.’

Ik miste ook DE AANSLAG een beetje in de documentaire. Nota bene een Oscarwinnaar.
‘Ik heb de film echt voor de internationale markt gemaakt. Frans heeft eigenlijk maar drie Nederlandse films gefinancierd: FLESH + BLOOD, CHARLOTTE en DE AANSLAG. Het was een keuze: wat laat je zien van de Oscaruitreiking in 1987? Gaan we PLATOON benoemen – waarvoor hij werd bedankt tijden de speech, wat heel bijzonder was – of concentreren we ons op DE AANSLAG? Ik heb echt gekozen voor PLATOON en de internationale insteek.

mt_ignore: hollywood banker foto

Veel beroemde namen waren bereid om over je vader te praten, vaak heel liefdevol ook. Hoe drong je tot ze door?
‘Dat was leuk, nou ja, leuk… Op het sterfbed van mijn vader vroeg ik hem: hoe ga ik met die mensen in contact komen? Toen heeft hij me het wachtwoord gegeven van zijn e-mailaccount. Zo kon ik al die mensen aanschrijven. Wat me verbaasde was dat iedereen ongelofelijk openhartig was. Martha De Laurentiis, Derek Gibson, Andy Vajna, daar kwam ik gemakkelijk mee in contact. Via hen kwam ik in contact met Oliver Stone, Kevin Costner. Zo gingen er steeds meer deurtjes open.

De film gaat deze week uit. Daarna moet je je vader achterna en de film ook internationaal verkopen.
‘Op 3 november, net voor de American Film Market, organiseren we een screening in Los Angeles. Hopelijk zijn dan ook veel van de geïnterviewden er. We hopen dat we het zo verder kunnen opbouwen. Heel spannend!’

Fan van horror, sci-fi en cult?

Neem een abonnement!

Ons magazine bevat nóg meer en staat vol interviews, recensies en achtergronden.
Voor slechts 35 euro valt-ie 6x per jaar op je mat!
Liever digitaal ontvangen? Dat kan ook!