Op vrijdag 26 april in Brugge en op zaterdag 27 april in Turnhout: een avond lang Turkse popcinema tijdens het Moov Film Festival. Genieten van een documentaire, clips, THE DEATHLESS DEVIL en het uitzinnige TARKAN VERSUS THE VIKINGS!
Barend de Voogd schreef in Schokkend Nieuws #77 al een grondig artikel over DRACULA IN ISTANBUL, TARZAN ISTANBUL’DA, KILLINK, de Turkse STAR WARS-rip off DÜNYAYI KURTARAN ADAM en typisch Turkse helden als Tarkan, Kara Murat, LION MAN en acteur Cüneyt Arkin. De films inspireerden Dirk van Extergem, programmeur van het Brusselse Offscreen, tot een nieuwe avondvullende presentatie tijdens het Mooov Film Festival.
Tot aan de Tweede Wereldoorlog produceerde Turkije nog geen vijftig films, maar vanaf 1952 was het hek van de dam. Op het hoogtepunt in 1972 produceerde men bijna driehonderd films per jaar. Naast komedies en serieuzer drama, waren het vooral de stripverfilmingen, westerns, gemaskerde helden, historische avonturenseries en seksfilms die het Turkse publiek en masse naar de bioscoop lokten.
Wat succesvol was werd herhaald, en sequels, series en sterrenvehikels waren er dan ook legio. Niet alleen de eigen producties werden gekopieerd; vele buitenlandse kassuccessen kregen een Turkse versie. Een Turkse James Bond, Tarzan of Rambo, een rip-off van THE EXORCIST, E.T.: THE EXTRA-TERRESTRIAL of STAR WARS (met scènes die letterlijk uit George Lucas’ film werden geknipt!): het bestond allemaal. Jammer genoeg kwam hieraan een einde toen de militairen in 1980 de macht overnamen. De vrijheid verdween waarin de Turkse populaire cinema zo goed gedijde. Maar het productiesysteem deed zichzelf ook de das om met steeds slechter gemaakte trashfilms, waarvoor het publiek niet meer de deur uitkwam.
De films uit de gouden periode van de Turkse populaire cinema werden helaas niet gearchiveerd. Vele producenten gingen over de kop en nagenoeg alle 35mm kopieën van deze films werden vernietigd. Wat rest zijn slechte videobanden en kopies van kopies. Het is vandaag de dag dan ook bijzonder moeilijk om aan vertoonbaar projectiemateriaal te komen. Toch kan Offscreen – dankzij het Britse dvd-label Mondo Macabro – een heerlijke double bill aanbieden met twee fantastische, kleurrijke en extravagante films.
Het programma start om 20.00 uur met de korte documentaire TURKISH POP CINEMA (Pete Tombs & Andy Stark, UK, 2005, 24 min) die de perfecte kennismaking vormt met de exotische wereld van de populaire Turkse cinema. Filmfragmenten worden afgewisseld met interviews met o.a. filmlegende Yilmaz Atadeniz en actiester Cüneyt Arkin.
Om 20.30 uur volgt TARKAN VERSUS THE VIKINGS/TARKAN VIKING KANI (Mehmet Aslan, 1971) waarin een bende Vikings Anatolië binnenvalt en Yonça, de dochter van Attila, ontvoert. Domme zet, want onze held Tarkan zweert wraak: ‘No viking head will be safe from my sword!’ Ursula, in haar met roze bont afgezette vikingpakje, is één van de verdiensten van deze film, net als de toevoeging van een vrouwelijke Fu Manchu en een hilarische plastic octopus. Barend de Voogd noemde het enthousiast: ‘Een bacchanaal van bloed, bloot en bier waar de honden geen brood van lusten, maar dat ook laat zien dat Aslan wel iets wist van effectieve montage.’
Na een 15 minuten durende selectie van de meest uitzinnige trailers en filmclips, volgt om 22.30 uur de tweede film van de avond. THE DEATHLESS DEVIL/YILMAYAN SEYTAN (Yilmaz Atadeniz, 1972) is een bizarre cocktail van invloeden. Held Tekin is geïnspireerd op de Mexicaanse worstelheld Santos. Hij trekt op momenten dat er geknokt moet worden een masker over zijn gezicht en verandert dan in ‘Copperhead’. Hij neemt het op tegen een vent die het midden houdt tussen Koerdenleider Abdullah Öcalan en Fu Manchu: ‘My name is Dr. Satan and this gun is silent.’ Bekijk vooral eens deze moord in slow-motion:
http://www.youtube.com/watch?v=_SBMLSKpkF8
De Voogd in zijn overzichtsartikel uit 2008: “Aan kleurrijke schurken heeft het de Turkse cinema nooit ontbroken, maar het zijn vooral de naamloze knechtjes die nog steeds goed genietbaar blijken. De handlangers van Dr. Satan dragen pantalons die te strak in het kruis zitten, hippe overhemden en stropdassen, en ze hebben vooral heel veel gezichtsbegroeiing. Naast die schurkentronies figureren in de film Dr. Satans gruwelijke robot, komische side-kick Bitik die zich voor dit onderzoek uitdost als Sherlock Holmes én een look-a-like van de onzichtbare man!”
