Peter Strickland
Peter Strickland
INTERVIEW

Achter de façade

Peter StricklandDe Britse regisseur Peter Strickland bracht een bliksembezoek aan het festival Cinema Erotica van het Amsterdamse filmmuseum Eye om daar zijn film THE DUKE OF BURGUNDY in te leiden. Binnen zijn drukke schema vond hij gelukkig nog de tijd om Schokkend Nieuws te woord te staan.

Wat trekt u aan tot de erotische cinema?
“Mijn interesse voor de erotische cinema komt eigenlijk voort uit mijn fascinatie voor Luis Buñuel, mijn favoriete filmregisseur. Al zijn films, dus ook zijn erotisch getinte, gaan over het innerlijke leven van zijn protagonisten. Naar mijn idee wordt het genre van de erotische cinema door de buitenwacht onterecht beoordeeld als obsceen. Mensen voelen zich nu eenmaal aangetrokken tot erotiek, dat is een natuurlijke reactie, terwijl dat bij geweld in de cinema weer heel anders ligt. Iedereen denkt aan seks. Zelfs wanneer men niet de mogelijkheid heeft om seks te hebben. Wanneer je seks hebt, wordt veel meer van je persoonlijkheid en karakter blootgelegd dan je denkt.”

“In de jaren zeventig werd er veel slechte porno gemaakt, maar er waren ook regisseurs die artistieke pornografische films draaiden, vooral in het gaygenre. Zoals Wakefield Poole, die erotische films maakte met een lyrische en poëtische sfeer. Ik wilde met THE DUKE OF BURGUNDY (2014) op mijn eigen manier dat genre weer terugveroveren, maar dan binnen een wat minder uitbundige context.”

Denkt u dat men, net als in andere genres als westerns of horrorfilms, ook in erotische films de belangrijkste thema’s van het leven kan aansnijden?
“Dat kan zeker. Buñuel deed dat met BELLE DE JOUR (1967) en CET OBSCUR OBJET DU DĖSIR (1977). Maar in de genrecinema levert de erotische invalshoek voor mij pas interessante films op wanneer er een dromerige, fantastische sfeer aan wordt gekoppeld. Jesús Franco’s A VIRGIN AMONG THE LIVING DEAD (1973) is wat dat betreft voor mij zijn beste werk. Dat is echt een zeer poëtische film! Ik vraag me dan af: wilde de producent alleen maar vijf of zes naaktscènes en lieten ze hem voor de rest gewoon helemaal vrij om zijn gang te gaan?”

“Het mooie is dat je als kijker bij zulke films niet op de plot hoeft te letten. Bij thrillers word je geacht voortdurend na te denken en alle wendingen te onthouden. Maar in de erotische fantastiek kan je gewoon helemaal worden meegesleept in de dromerige sfeer. Een film als A VIRGIN AMONG THE LIVING DEAD opent deuren naar andere werelden. Ook mede dankzij die grandioze soundtrack van Bruno Nicolai.”

Het gebruik van de zoomlens in THE DUKE OF BURGUNDY deed me eerder denken aan dat van Mario Bava dan dat van Franco: het is artistieker en meer gecontroleerd.
“Ik heb bijna alle films van Bava gezien, maar hij was niet echt een invloed op mijn film. Eerlijk gezegd dacht ik eerder aan de weelderigheid en decadentie van de films van Luchino Visconti. Bij THE DUKE OF BURGUNDY vroeg ik me vooral af hoe ik het liefdesverhaal van twee vrouwen kon laten werken, hoe ze zich zouden uiten, hoe je als kijker emotioneel meegesleept kon worden. En natuurlijk hoe de seks verbeeld moest worden, omdat het gaat over twee mensen die zich seksueel gezien op twee compleet tegengestelde manieren uiten. Ik wilde bovendien mijn hoofdpersonages niet veroordelen. Het was heel moeilijk om de juiste toon te vinden, maar dat kan ook liggen aan het feit dat ik een Brit ben. Britten behandelen erotiek meestal te komisch of juist weer te serieus. Dat werkt niet. De humor moest op een natuurlijke wijze ontstaan uit de situaties, zoals die waarin Cynthia haar vriendin Evelyn opsluit in een kist. Ik ben geen grote kenner van het sadomasochisme, maar wat ik wel weet is dat SM in films telkens weer verklaard moet worden uit een psychologische conditie, zoals een traumatische gebeurtenis uit de jeugd. Daar was ik totaal niet in geïnteresseerd.”

“In de erotische exploitatiefilms van de jaren zeventig had je van die typische dominatrixfiguren, van die sadistische vrouwelijke kampbeulen, die alleen hun eigen lusten botvieren, wat dan weer breed werd uitgemeten door regisseurs als Franco. Dat vind ik niet boeiend. Wat mij fascineert is hoe zo’n vrouw zich thuis gedraagt, in haar eigen veilige omgeving, wanneer ze haar werk achter zich laat. Hoe ze zich voelt wanneer ze haar pyjama aantrekt en gaat slapen. Ik wilde als het ware vanachter het gordijn toekijken wat er dan allemaal gebeurt. Al die seksuele archetypen winden mij niet op. Als regisseur wil ik achter de façade kijken, al die seksclichés aan de kant gooien en zien wat er dan gebeurt.”

Waren de meeste van de erotische of pornografische films van de jaren zeventig, behalve die van bijvoorbeeld Jonas Middleton, Gerard Damiano en Radley Metzger, eigenlijk niet heel erg conservatief?
“Nou ja, eigenlijk is het natuurlijk wel vreemd dat er destijds heel veel films over lesbische liefde werden gemaakt, terwijl je duidelijk het gevoel had dat die hoofdzakelijk gericht waren op een mannelijk heteroseksueel publiek. Als een mannelijke regisseur heb je de schijn nu natuurlijk erg tegen door die historische achtergrond, en ik ben vaak bekritiseerd vanwege het feit dat ik als man een film als THE DUKE OF BURGUNDY heb gemaakt. Maar ik zie de film niet als een homo- of heteroseksuele film. Het is een film die zich afspeelt in een ander soort wereld dan de onze, waarin het geslacht niet het belangrijkste in het leven is. Het gaat wel over SM, maar niet op een clichérijke manier.”

“Als je terugkijkt naar de porno uit die tijd waren er veel interessante figuren, zoals Shaun Costello of Radley Metzger. Maar veel van die films hadden een naar sfeertje, er zat iets bruuts, gewelddadigs en deprimerends in. Je krijgt tijdens het kijken het idee alsof de makers TAXI DRIVER (1976), BASKET CASE (1982) en WATER POWER (1977) in een blender stopten. Bovendien werden die films door erg ranzige en intimiderende figuren uit de maffia geproduceerd en liep het met sommige actrices heel slecht af. Er waren artistieke uitzonderingen, ook in de gayscene, waarin de makers en acteurs veel vriendschappelijker en respectvoller met elkaar omgingen. Mensen die oprecht probeerden iets poëtisch te creëren en niet alleen maar neukende mensen in beeld wilden brengen.”

Het programma Cinema Erotica draait nog tot 19 juni. Klik hier voor meer informatie. 

© Mike Lebbing
10 juni 2017

Fan van horror, sci-fi en cult?

Neem een abonnement!

Ons magazine bevat nóg meer en staat vol interviews, recensies en achtergronden.
Voor slechts 35 euro valt-ie 6x per jaar op je mat!
Liever digitaal ontvangen? Dat kan ook!