Vanaf donderdag draait LOVE in de bioscoop, de nieuwe film van Gaspar Noé. Het nieuws over de vele expliciete seksscènes snelde de film al vooruit, maar wij spraken in een, tweedelig interview, liever over de liefde: de lichamelijke liefde en de liefde voor mooie, gedurfde cinema.
Voor een man die zijn publiek vaak met forse middelen benadert – een gruwelijke paardenslachting in CARNE, schermgrote waarschuwingsteksten (’DANGER!’) voor naderende incest in SEUL CONTRE TOUS, een verkrachtingsscène die je nooit meer kunt ontzien in IRRÉVERSIBLE, stroboscopische neonaanvallen in ENTER THE VOID en, tot slot, de veelbesproken 3D-ejaculatie in LOVE – is Gaspar Noé een opvallend rustige mompelaar. Ik ben ook zenuwachtig, want ik ben fan van zijn werk. Gelukkig heb ik een binnenkomer paraat: een van zijn allereerste liefdes was een Nederlandse.
Sylvia Kristel.
‘Ah! La bombe! Een atoombom! Ze heeft mijn leven veranderd. Er was eerst een ander; toen ik tien jaar was had ik een kleine fixatie op Bondgirl Maud Adams [ THE MAN WITH THE GOLDEN GUN – BdV]. Ik maakte voortdurend tekeningen van haar. Drie jaar later was ik geobsedeerd door Jacqueline Bisset in THE DEEP. Maar toen ik EMMANUELLE zag was ik verkocht. Sylvia Kristel: wat was ze toch ongelofelijk mooi!’
U was niet de enige die dat vond. Seks trekt altijd veel aandacht. Ik keek vanmiddag naar de persconferentie die u in Cannes gegeven hebt en mij viel op dat het overgrote deel van de vragen van de journalisten ging over de seksscènes in LOVE, over het schandaal, over transgressie. Ik vond het eigenlijk best een lieve, zelfs een tikje melancholische film.
‘Cannes heeft ieder jaar behoefte aan schandaal. Dit jaar was er geen echte schandaalfilm, dus dan zeggen ze over LOVE: van de maker van IRRÉVERSIBLE, niet in competitie, alleen in de nachtvertoning! Dan gaat iedereen zich een andere voorstelling maken van de film dan wat hij werkelijk is.’
Want er zitten wel veel expliciete scènes in, maar het is écht een film over de liefde, in al zijn psychologische en fysieke facetten.
‘Ja. Ja.’
Ik las in een interview met hoofdrolspeler Karl Glusman dat er geen scenario was, alleen een treatment van zeven pagina’s.
‘Ja, twee of drie regels per sequentie, meer niet.’
Vooral bedoeld om de acteurs een idee te geven van het doel van de film?
‘Zelfs dat niet. Ze hadden alle drie IRRÉVERSIBLE en ENTER THE VOID gezien. Aomi Muyock had SEUL CONTRE TOUS ook gezien. Ze wisten wat voor film het zou worden. Karl was al acteur, de twee meisjes niet. Wat belangrijker was: ze wilden alle drie het spel wel spelen dat film is. Het lijkt echt, maar dat is het natuurlijk niet allemaal. De verkrachting in IRRÉVERSIBLE leek ook echt, maar het is nep. Ik ga niet alles verantwoorden, maar wat belangrijk is, is dat iedereen zich op z’n gemak voelt op de set. Ik probeerde zoveel mogelijk vrouwen in de crew te hebben. Bij veel films is tachtig procent van de technici man. Hier was dat fifty-fifty.’
Murphy is ook regisseur in LOVE en zegt ‘Ik wil films maken van bloed…’
‘’…sperma en tranen.’ Ik geloof dat het Churchill was die zei dat het enige wat hij de Engelsen kon bieden bloed, zweet en tranen waren. En Douglas Sirk zei een keer tegen Fassbinder: ‘Cinema is bloed, tranen, geweld, haat, dood en liefde.’ Ik had dat verkeerd onthouden, die twee gecombineerd en zei in interviews vaak dat Douglas Sirk dat had gezegd: bloed, sperma en tranen…’
Dat is dus echt úw missiestatement als regisseur.
‘Ja. Murphy is voor een deel ikzelf, toen ik 25 jaar was, maar het personage is voor de andere helft ook geïnspireerd op mensen die ik ken.’
Is deze film autobiografischer dan uw voorgaande films?
‘Ja, ik herken me meer – niet in de personages – maar in het leven dat ze leiden. Het is een appartement zoals ik zou kunnen hebben gehad. Een liefdesverhaal zoals ik zou kunnen hebben beleefd. Maar er zitten ook autobiografische elementen in ENTER THE VOID. Als de hoofdpersoon drugs door de wc probeert te spoelen, bijvoorbeeld. Dat heb ik ook een keer gedaan in Argentinië. Ik probeerde marihuana weg te spoelen, terwijl de politie op de deur stond te bonken.’ (Lacht)
Als ik het goed heb begrepen heeft u al vóór IRRÉVERSIBLE op het punt gestaan LOVE te maken.
‘Ik had LOVE voorgesteld aan Vincent en Monica [Cassel en Bellucci, de hoofdrolspelers van IRRÉVERSIBLE – BdV]. We hadden zelfs het geld al min of meer bij elkaar. Maar toen de producenten de tekst lazen, begrepen ze wat mijn intenties waren en zeiden ze: ‘Maak liever iets anders. Gewelddadig, wat je wilt, maar we willen ons sterrenkoppel beschermen.’ Ik begreep het wel. Vincent en Monica waren toen heel veel in het nieuws. Monica had bovendien in die tijd een stalker. Ze wilden haar leven niet nog moeilijker maken.’
Vincent Cassel et Monica Bellucci zijn inmiddels gescheiden. Heeft u toch niet overwogen ze opnieuw te vragen?
‘Nee, want LOVE is ook een verhaal over een eerste liefde. Het moesten acteurs zijn van twintig, vijfentwintig jaar. Wat wel grappig is: toen we de film in Zuid-Frankrijk vertoonden zijn Monica en Vincent samen komen kijken. Ze waren erg geraakt door de film.’
In Frankrijk heeft de film het niet zo goed gedaan. Bovendien besloot het Tribunal Administratif na de release om de leeftijdgrens op te hogen naar achttien jaar en ouder.
‘Als je ziet hoe de wereld in vijftien jaar veranderd is door het internet; het slaat echt nergens meer op. Het gaat ook wel veranderen. Het probleem is niet dat de film niet in de bioscoop komt, dat doet hij wel. Het probleem is meer dat hij niet op televisie vertoond mag worden voor twee uur ’s nachts. Dan wordt hij opeens moeilijk te verkopen.’
Ik las dat hij in Engeland ook niet in de zalen zal draaien.
‘Ik weet alleen dat hij in Rusland verboden is. Ik denk vanwege de liefdesscène tussen de meisjes. Hoe patriarchaler de samenleving, hoe meer de mannen met macht proberen de pik van de anderen te controleren. IRRÉVERSIBLE is er niet verboden. Dat verbaast me nog altijd: hoe seks nog altijd bedreigender wordt gevonden dan geweld. Als iemand in een film iemand vermoordt, dan denken mensen ‘Dat is nep’, maar als ze twee mensen in een film zien neuken dan is het opeens té echt, té verwarrend, té opruiend. Misschien ga je door LOVE nadenken over je eigen liefdesleven, ga je huilen of niet huilen of je geniet je van de esthetiek, maar ik zie niet zo gauw iemand masturberen bij mijn film. Er is in het Westen een castrerende logica die wil dat als mannen opgewonden raken, dat ze dat alleen doen en dat vrouwen ze hun gang laten gaan. Ik denk dat dat één van de redenen is waarom de film het niet zo goed gedaan heeft in Frankrijk. Mannen blijken niet graag met hun vrouw naar zo’n film te gaan. Hij doet het beter bij vrouwen, misschien omdat je meer mannelijke geslachtsdelen ziet dan vrouwelijke. Ik denk dat het echt iets te maken heeft met controle van mannen over vrouwen.´
Lees hier deel twee, over porno in de jaren zeventig, vaste cameraman Benoît Debie, ANGST en de vraag of Noé ooit een horrorfilm zou willen regisseren..
